مقایسه اثر دهانشویه های نیستاتین و کلرهگزیدین ایرانی با نمونه های خارجی بر سوش استاندارد و نمونه ایزوله بومی کاندیدا البیکانس به صورت برون تنی

کلرهگزیدین دهانشویه ای است که اثر ضد باکتریایی آن ثابت شده است؛ ولی اثر ضد قارچ آن در حال بررسی می باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات ضد قارچی دهانشویه های نیستاتین وکلرهگزیدین تولید داخل بر سوش استاندارد و نمونه ایزوله بومی قارچ کاندیدا البیکنس و مقایسه آن با دهانشویه های خارجی مشابه انجام شد.
در این بررسی آزمایشگاهی از سوش های کاندیدا البیکنس که شامل یک سوش استاندارد (5027 (PTCC و 10 نمونه بومی ایزوله شده بود، استفاده شد. نمونه ها از بیماران مراجعه کننده به درمانگاه های مختلف دندانپزشکی در شهر کرمان، تهیه شد. نمونه ها از ناحیه لثه و کام بیماران با سواب های استریل تهیه شدند و در محیط انتقالی استوارت قرار گرفتند؛ سپس ظرف مدت یک ساعت به آزمایشگاه منتقل و بر روی محیط SDA کشت داده شدند. کلنی های ایجاد شده، مشخصات ویژه کاندیدا را در محیط کشت آشکار کردند و آزمون های متداول افتراقی شامل تشکیل لوله زایا برای تایید تشخیص کاندیدا البیکنس انجام شد؛ سپس یک سوسپانسیون سلول میکروبی با غلظت 0.5 مک فارلند تهیه گردید. هر سوسپانسیون سلولی بر سطح یک پلیت حاوی SDA تلقیح و چهار چاهک به قطر 5 میلیمتر با استفاده از چوب پنبه سوراخ کن استریل ایجاد شد. دهانشویه ها یی که قبلا شماره گذاری شده بودند، به صورت کور (blind) در چاهک خاص خود وارد و پس از 24-48 ساعت قطر هاله عدم رشد توسط خط کش اندازه گیری شد. حداقل غلظت باز دارنده (MIC) مربوط به هر کدام از دهانشویه ها برای هر کاندیدا البیکنس با استفاده از روش رقت لوله ای تعیین گردید. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های کروسکال والیس، من ویتنی و t مورد تحلیل قرار گرفتند. P<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
نتایج مربوط به روش انتشار چاهک اختلاف معنی داری را بین اثرات ضد میکروبی چهار دهانشویه استفاده شده نشان داد. به عبارت دیگر دهانشویه نیستاتین ایرانی بیشترین اثر را داشت و متوسط هاله عدم رشد از بیشترین به کمترین به ترتیب مربوط به نیستاتین ایرانی، نیستاتین خارجی، کلرهگزیدین ایرانی و گلرهگزیدین خارجی بود. بررسی MIC نشان داد که نیستاتین از کلرهگزیدین تاثیر بیشتری داشته و هیچ گونه اختلاف معنی داری بین نیستاتین ایرانی و خارجی یا کلرهگزیدین ایرانی و خارجی مشاهده نشد (P>0.05).
با وجود اثرات ضد قارچی کلرهگزیدین، قبل از آن که مصرف بالینی آن به عنوان یک دهانشویه ضد کاندیدا توصیه شود، مطالعات بیشتر در مورد اثر آن بر روی سویه های مختلف کاندیدا البیکنس در نقاط مختلف دنیا توصیه می شود.