بررسی توانایی تصاویر ماهواره ای لندست 5 و 7 در تعیین تغییرات قلیائیت خاک در دشت قهاوند (استان همدان)

فناوری سنجش از دور به عنوان یک ابزار مناسب به منظور پایش زمانی برخی از پدیده های طبیعی به شمار می رود. شوری ثانویه از مهمترین عوامل کاهش باروری خاک در مناطقی است که مدیریت کارآمد و مطلوب بر منابع آب و خاک وجود نداشته است. این تحقیق به منظور بهره گیری از فناوری سنجش از دور در طبقه بندی و ارزیابی روند تغییرات خاکهای سدیمی در دشت قهاوند صورت گرفت. شیوه کار بر پایه تفکیک سطوح مختلف خاکهای قلیایی به وسیله دو سری اطلاعات داده های رقومی ماهواره ای لندست 5 و 7 همراه با مطالعات زمینی استوار بوده است. طبقه بندی تصاویر برای قلیائیت خاک با استفاده از باندهای مختلف تصاویر به کمک سنجنده های TM و ETM و مطالعه شاخصهای مختلف PCA57، PCA123، DVI، GREENESS،BRITHNESS برای خاک و پوشش گیاهی صورت گرفت. هر یک از تصاویر با استفاده از طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم نگاشت طیفی زاویه ای (SAM) طبقه بندی شدند. پس از تصحیح طبقه بندی ها، نتایج در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) به صورت نقشه هایی با مقیاس 1:50000 ارایه گردید. نتایج نشان دهنده افزایش وسعت خاکهای سدیمی به میزان 9.8 درصد در طی 11 سال می باشد. به طوری که در کلاس محدودیت کم سدیم (A1) میزان تغییرات 23.1 درصد، در کلاس محدودیت متوسط سدیم (A2) میزان تغییرات 13.7 درصد و در کلاس محدودیت زیاد سدیم (A3) میزان تغییرات 0.3 درصد بود. وسعت اراضی بایر و فاقد پوشش و کفه های نمکی نیز از 3005 به 8446 هکتار رسیده که حدود 181 درصد نسبت به قبل افزایش داشت. بر این اساس، گسترش همه جانبه قلیائیت در طی این دوره اساسا تحت تاثیر مدیریت نامناسب آب و بهره برداری نادرست از منابع اراضی و تغییرات کاربری اراضی بوده است.