ارزیابی برخی خصوصیات مرفولوژیک موثر بر عملکرد و اجزا عملکرد در ده ژنوتیپ برنج

جهت تعیین مهم ترین خصوصیات مرفولوژیک موثر بر عملکرد دانه برنج، آزمایشی در سال زراعی 84-1383 در موسسه تحقیقات برنج کشور –معاونت ماندران (آمل) با ده ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. ژنوتیپ های مورد مطالعه شامل 8 لاین امید بخش و دو رقم به عنوان شاهد شامل فجر و ندا بود. در این آزمایش صفاتی از قبیل عملکرد بیولوژیکی، شاخص سطح برگ در مرحله گل دهی، تعداد پنجه، ارتفاع بوته، تعداد برگ فعال بعد از گل دهی و مساحت برگ پرچم و تاثیر آن بر عملکرد دانه، شاخص برداشت و وزن هزار دانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، تعداد پنجه، ارتفاع بوته و مساحت برگ پرچم دارای اختلاف معنی دار بودند و از نظر وزن هزار دانه، تعداد برگ فعال و میزان کلروفیل برگ پرچم، اختلاف معنی دار نداشتند. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی لاین 106 بالاترین عملکرد دانه ولاین شماره 104 کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. لاین 106 در مقایسه با ژنوتیپ های دیگر دارای میانگین بالاتر وزن هزار دانه، تعداد برگ های فعال بیشتر بعد از مرحله گل دهی، عملکرد بیولوژیکی بالا، ارتفاع کم بوته و کلروفیل بیشتری بوده است. نتایج این بررسی حاکی از آن است که می توان خصوصیاتی مانند عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و مساحت برگ پرچم را، عواملی موثر در عملکرد دانه معرفی کرد.