مرگ در اندیشه علامه جعفری

مرگ یکی از بزرگ ترین معماهای حیات بشری است که در طول تاریخ همواره مورد توجه متفکران بوده است. فلسفه مرگ و ریشه یابی اضطراب ناشی از آن، از جمله مسائلی است که گفت وگو های بسیاری را برانگیخته است. در میان متفکران اسلامی علامه محمد تقی جعفری از جمله شخصیت هایی است که تاملات بسیار در باب مرگ دارد. از نظر وی برداشت های مختلفی از مرگ وجود دارد که برخی از آن ها مثبت و برخی نیز منفی است. این برداشت ها در تلقی هایی ریشه دارد که آدمی به فلسفه آفرینش و معنای زندگی دارد. بدون دست یابی به فلسفه حیات نمی توان برداشت درستی از مرگ داشت. از همین رو، وی میان معنای زندگی و مرگ رابطه عمیقی برقرار می سازد. جعفری با تقسیم حیات به معقول و طبیعی محض، تفسیر مرگ را در حیات معقول منطقی و مثبت و در حیات طبیعی محض، منفی و ناپذیرفتنی می داند. از نظر وی، بدون تفسیر انسان و هستی نمی توان معنای درستی برای مرگ یافت. گوش سپاری به مرگ و برقرای رابطه مثبت با آن، فرع بر نوع نگاه به عالم و آدم است. به باور جعفری، گوش فرا دادن به ندای مرگ سبب می شود تا آدمی اصالت پیدا کند. در همین جاست که وی هماهنگ با فیلسوفان اگزیستانس به ویژه هیدگر، توجه جدی به مرگ را در ارتباط با اصالت آدمی می داند. از نظر جعفری، تامل در باب گذر عمر برای آدمی، گاه اضطراب آور است که با دگرگونی های درونی می توان بر آن غلبه کرد. وی همچنین تحلیل های عمیقی در زمینه شهادت و ارزش آن دارد. از جمله آنکه عظمت شهادت را در ارتباط با مطلوبیت حیات و هدف شهادت تفسیر می کند