وضعیت شغلی دانش آموختگان رشته پزشکی سال های 1380 تا 1386 دانشگاه علوم پزشکی کرمان

در رشته پزشکی، هزینه سنگین آموزش، مدت طولانی تحصیل و دشوار بودن دروس همه مبین این واقعیت است که در صورت عدم بکارگیری دانش آموختگان این رشته در فعالیت های حرفه ای، مقادیر هنگفتی از سرمایه ملی بی حاصل خواهد ماند. با توجه به کمبود اطلاعات و مستندات در خصوص فعالیت های شغلی دانش آموختگان رشته پزشکی، این مطالعه با هدف بررسی وضعیت شغلی ایشان پس از فارغ التحصیلی، اجرا شد.
طی یک مطالعه هم گروه گذشته نگر (کوهورت) تمامی 528 نفر دانش آموختگان رشته پزشکی سال های 1380 تا 1386 دانشگاه علوم پزشکی کرمان مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها و اطلاع از آخرین وضعیت شغلی و تحصیلی دانش آموخته از مصاحبه تلفنی مستقیم و غیر مستقیم استفاده شد. به منظور تعیین ارتباط عوامل مؤثر بر وضعیت شغلی و قبولی در آزمون دستیاری از آنالیز رگرسیون لاجیستک و آنالیز بقا استفاده شد.
میزان دسترسی به دانش آموختگان 86 درصد بود. بعد از حداقل سه سال از اتمام تحصیل، حدود 62 درصد از دانش آموختگان به حرفه پزشکی روی آورده بودند که عمدتا اشتغال در درمانگاه ها و یا در دوره طرح و سربازی، مطب شخصی و تخصص های بالینی بود. از مجموع کلیه دانش آموختگان 40 نفر (6/7 درصد) بی کار بودند، تقریبا همین تعداد نیز به مشاغل غیر پزشکی مشغول بودند، 18 درصد در تخصص های بالینی مشغول به تحصیل یا کار بودند و مابقی به خارج از کشور عزیمت نموده بودند. بر اساس تحلیل بقا خانم ها نه تنها بیشتر بلکه سریع تر به کارهای پزشکی مشغول شده اند (میانه برآورد شده توسط مدل تحلیل بقا برای خانم ها و آقایان به ترتیب 8/3 و 5/4 سال بود، 009/0=P). از نظر فعالیت در مشاغل حرفه ای و همچنین قبولی در امتحان دستیاری، زنان نسبت به مردان به ترتیب حدود 12 و 17 درصد موفق تر بودند که البته از نظر آماری معنی دار نبود. معدل کل دوران پزشکی مهم ترین عامل تاثیرگذار بر قبولی در آزمون دستیاری شناخته شد.
به نظر می رسد که حدود 20 درصد دانش آموختگان پزشکی در کرمان در دراز مدت (گذشت بیش از 3 سال از اتمام تحصیل) به صورت مستقیم در فعالیت های مرتبط به رشته تحصیلی خود وارد نشده یا از کشور خارج شده اند. توجه به دلایل عدم موفقیت پزشکان مرد در مقایسه با پزشکان زن با وجود نیاز زیاد به خدمات پزشکان مرد، امری بسیار مهم است که احتمالا درآمد پایین می تواند تا حدودی این موضوع را توجیه نماید.