یادی از آرشا حقوقدان و سیاستمدار بزرگ جهان سوم

اگر سازمان ملل متحد تحت تاثیر تحولات جدید روابط بین المللی و به منظور توسعه و تکامل هر چه بیشتر حقوق بین الملل، دهه 1990 را دهه حقوق بین الملل نامگذاری کرده است اما، به عنوان تقارنی گریزناپذیر و تاسف بار، این واپسین دهه قرن بیستم هنوز به نیمه راه نرسیده شاهد فقدان برجسته ترین حقوقدانان بین المللی بوده است.
پس از آنکه در آستانه این دهه، به سال 1989، میشل ویرالی1 و هانری باتیفول2 فوت کردند، از سال 1990 تاکنون جامعه جهانی حقوقدانان و چهره های بزرگ دیگری چون کلودآلبرکلییار،3 مارک آنسل، رنه داوید،4 پل روتر،5 رونالد گراوسون،6 برتولد گلدمن،7 مانفرد لاکس،8 شارل روسو،9 محمدعلی حکمت، خیمنز دوآرشاگا،10 خوزه ماریا رودا،11 و بالاخره تاراسوف، آگو و باستید12 را یکی پس از دیگری از دست داد.
کلییار که استاد دانشگاه سوربن و رئیس افتخاری دانشکده حقوق گرنوبل بود، تا هنگام مرگ در ژانویه 1991، آیینه نیم قرن تحولات حقوق بین الملل در اروپا به شمار می رفت. کتاب اصلی استاد کلییار به فارسی برگردان شده است.13