مقایسه تعادل بدن و تراکم استخوان در خانم های پست منوپوز ورزشکار و غیر ورزشکار

پوکی استخوان شایعترین بیماری متابولیک استخوانی بوده و در واقع یک اپیدمی خاموش است که می تواند باعث شکستگی های خطرناک شود. در این بیماری توده استخوانی تحلیل یافته و شکستگی به راحتی اتفاق می افتد. و با توجه به این که شکستگی در استخوان های هیپ، مهرهای کمری و مچ دست در زنان پست منوپوز رخ می دهد فلذا این مطالعه برای مشخص کردن تراکم استخوان در سه ناحیه فوق و میزان حفظ تعادل که خود مرتبط با احتمال افتادن میباشد در زنان پست منوپوز با سابقه فعالیت منظم فیزیکی و بدون سابقه فعالیت فیزیکی با شرایط سوسیواکونومیک مشابه انجام گرفته است تا نقش ورزش را در تراکم استخوان، تعادل و ریسک شکستگی ارزیابی کند.
این مطالعه بصورت مقطعی در بیمارستان سینای تبریز روی 60 خانم پست منوپوز و در سه گروه انجام پذیرفت. در گروه اول، 20 خانم پست منوپوز بدون سابقه فعالیت فیزیکی در گروه دوم، 20 خانم پست منوپوز با حداقل 5 سال سابقه فعالیت فیزیکی قبل از منوپوز ودر گروه سوم 20 خانم پست منوپوز که حداقل 5 سال بعد از منوپوز سابقه فعالیت فیزیکی داشته مورد بررسی قرار گرفتند. افراد با هر گونه اختلال هورمونی، متابولیک ونورولوژیک از مطالعه خارج شدند. تراکم استخوان دراستخوانهای هیپ، مهرهای کمری و مچ دست توسط دستگاه DEXA ومیزان تعادل با استفاده ازتخته تعادل اندازه گیری شد.
میانگین سن، میانگین سن منوپوز و میانگین (Body Maxs index، BMI) درکل سه گروه به ترتیب 5/6 ± 4/57سال، 6/4± 9/47 سالگی و 4/3 ± 2/28بود میانگین T-score برای استخوان هیپ در بین گروه های اول 67/0 ± 3/1-، دوم 73/0 ± 53/0- و سوم 1/1 ± 92/0- و میانگین Z-Score برای استخوان هیپ در بین گروه های اول 91/0± 4/0-، دوم 068± 39/0 و سوم 79/0 ± 05/0- و متوسط میزان حفظ تعادل بر حسب ثانیه در گروه های اول 27/18، دوم 33/43 و سوم 9/29 و ثانیه بود که اختلاف معنی دارفقط در Z-Score و T-score استخوان هیپ و تست تعادل بین گروه های اول ودوم وجود داشت (05/0P<) اما در بین بقیه متغیرها اختلاف معنی داری به دست نیامد.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که خانم های پست منوپوز که سابقه ای از ورزش منظم را قبل از منوپوز داشتند دارای تراکم استخوان بیشتری در ناحیه هیپ بوده که موید اثرات استئوژنیک لود مکانیکی می باشد. همچنین نشان داده شدکه میزان حفظ تعادل در افراد با سابقه ورزش بیشتر است که میتواند ریسک افتادن را کاهش دهد. در کل میتوان نتیجه گرفت که ورزش منظم قبل از منوپوز با بهبود تعادل و افزایش تراکم استخوان ها میتواند سبب کاهش ریسک شکستگی در خانم های سالمند شده و موربیدیتی و مورتالیتی ناشی از آن را کاهش دهد.