جداسازی مرز شمالی جنگل های خزری با بهره گیری از تصویرهای چندزمانه ماهواره ای (بررسی موردی: جنگل های چابکسر)

به هنگام سازی نقشه های توپوگرافی جنگل های شمال ایران بر پایه تصویرهای ماهواره ای به عنوان یکی از ضرورت های بخش اجرا مطرح می باشد. از آنجایی که در بسیاری از موارد تشابه بازتاب جنگل و پدیده های مجاور آن، جداسازی مرز جنگل را بر روی تصویرهای یک مقطع زمانی مشکل می سازد، این پژوهش با هدف بررسی قابلیت تصویرهای ماهواره ای چند زمانه در جداسازی مرز شمالی جنگل های خزری در منطقه چابکسر گیلان انجام شد. در این منطقه علاوه بر جنگل های پهن برگ خزان کننده، توده های دست کاشت سوزنی برگ همیشه سبز، باغ های چای و مرکبات همیشه سبز و همچنین باغ ها و مزرعه هایی با گونه های خزان کننده، وجود دارند. تصویر سنجنده HRG-SPOT مربوط به تاریخ 18/5/81 از فصل رویش و همچنین تصویر سنجنده TERRA-ASTER تصویربرداری شده در تاریخ 10/12/81 از فصل خزان برای انجام این بررسی تهیه شدند. خطاهای رادیومتری در تصویرها قابل چشم پوشی بودند. تصحیح های هندسی ضمن رفع خطای جابجایی ناشی از پستی وبلندی ها با بهره گیری از یک مدل رقومی ارتفاع دقیق، با دقت بالا انجام شد. دو طبقه جنگل و غیر جنگل برای انجام این بررسی تعریف و نمونه های آموزشی مناسب تعیین و اصلاح شدند. با بهره گیری ازطبقه بندی تصویرهای تک زمانه، چندزمانه و روش های سلسله مراتبی و تفسیر رقومی- چشمی جداسازی طبقه های باغ و جنگل انجام گرفت. به منظور تعیین درستی نقشه های بدست آمده از تفسیر وطبقه بندی ها، یک واقعیت زمینی (مرز جنگل) به طول 5/64 کیلومتر از راه پیمایش (نقشه برداری) با GPS تهیه گشت. درستی (ضریب کاپا) برای طبقه بندی تصویر فصل رویشی، طبقه بندی تصویر فصل خزان، طبقه بندی چند زمانه، روش سلسله مراتبی و تفسیرتلفیقی رقومی_ چشمی به ترتیب برابر با 28/0، 43/0، 57/0، 62/0 و71/0 بود. نقشه بدست آمده از طبقه بندی تصویر فصل رویشی کمترین و روش تلفیقی رقومی_ چشمی بیشترین درستی را ارائه دادند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان بیان نمود که به کمک تصویرهای چندزمانه می توان با درستی قابل قبولی مرز جنگل را از غیر جنگل جدا نمود. لذا پیشنهاد می شود که در فرآیند به هنگام سازی نقشه های توپوگرافی جنگل های شمال ایران در چنین منطقه هایی، از تصویرهای فصل خزان به همراه تصویرهای فصل رویشی بهره گیری شود.