ماهیت وحی در حکمت اسلامی

برخی از نویسندگان، وحی را نوعی الهام و شعر و تجربه دینی زاییده فرهنگ زمانه دانسته اند؛ به گونه ای که نمی توان صدق معرفت شناختی را بدان نسبت داد. طرفه آنکه این ادعا به فیلسوفان مسلمان نسبت داده می شود. این نوشتار بر آن است تا ثابت کند وحی شناسی فیلسوفان اسلامی به شدت با نظریه تجربه دینی و شاعرانه وحی رسالی و قرآنی مخالف است و آن را حقیقتی الهی می داند. بر این اساس، وحی الهی و آسمانی، زمانی تحقق می یابد که پیامبری از مرحله عقل بالقوه و عقل بالملکه و عقل بالفعل بگذرد و به عقل مستفاد برسد و با عقل فعال ارتباط برقرار کند، ولی هیچ گاه وجود پیامبر، از نظر فیلسوفان مسلمان تولید کننده فاعلی وحی به شمار نمی آید. چگونگی تولید وحی جزئی و وحی کلی، یکی دیگر از مباحث این مقاله است که از دیدگاه ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا تبیین شده است.