مقایسه عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کمی وکیفی اسانس و مراحل فنولوژیکی در کشت پاییزه، بهاره و تابستانه بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.)
نویسنده:
چکیده:
به منظور مقایسه کشت پاییزه، بهاره و تابستانه گیاه دارویی بادرشبویه از نظر عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کمی و کیفی اسانس و مراحل فنولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سالهای 85 و 86 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. سه تیمار کشت پاییزه، بهاره و کشت تابستانه مورد مقایسه قرار گرفت. عملکرد بیولوژیکی در واحد سطح و زمان، ضریب توزیع، میزان اسانس 100 گرم ماده خشک، میزان اسانس در واحد سطح، ضریب تبدیل ماده تر به خشک و مدت زمان لازم تا گلدهی گیاه و ترکیبهای اسانس، مورد اندازه گیری و مقایسه قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده از این مطالعه، کشت پاییزه این گیاه در منطقه اصفهان موفق نبود و یخبندان در مرحله برگ لپه ای باعث خشکیدن گیاه شد. عملکرد بیولوژی تر و خشک و عملکرد اسانس در واحد سطح اختلاف معنی داری داشت و اعداد بدست آمده برای این صفات در کشت بهاره 7/12 و 5/3 کیلوگرم در متر مربع و 3/10 میلی لیتر در متر مربع و برای کشت تابستانه 1/4 و 1 کیلوگرم در متر مربع و 1/4 میلی لیتر در متر مربع بود. ضریب تبدیل ماده تر به خشک در کشت بهاره 5/27 درصد و در کشت تابستانه 4/25 درصد بدست آمد. ضریب توزیع یا ضریب تبدیل عملکرد بیولوژیکی به عملکرد اقتصادی (سرشاخه گلدار و برگ) در کشت بهاره 7/46 درصد و در کشت تابستانه 2/62 درصد محاسبه شد. کیفیت اسانس نیز تحت تاثیر فصل کاشت قرار گرفت. مجموع 5 ترکیب مهم اسانس بادرشبویه یعنی نرال، ژرانیول، نریل استات و ژرانیل استات در کشت بهاره 92 درصد و در کشت تابستانه 4/64 درصد اسانس را تشکیل دادند و بیشترین میزان تغییر مربوط به افزایش ژرانیل استات در کشت بهاره (3/35%) نسبت به کشت تابستانه (14%) بود. در کشت بهاره تعداد روز تا گلدهی 122 روز و در کشت تابستانه 61 روز بود. به رغم برتری عملکرد بیولوژیکی، کمیت و کیفیت اسانس در واحد سطح در کشت بهاره نسبت به کشت تابستانه چنانچه این صفات بر اساس واحد زمان محاسبه گردند و دیگر محدودیتها نیز در نظر گرفته شود، کشت تابستانه قابل مقایسه با کشت بهاره است.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
صفحات:
263 تا 270
لینک کوتاه:
https://www.magiran.com/p582655
مقالات دیگری از این نویسنده (گان)
-
تاثیر تنش خشکی و قارچ های میکوریزا بر عملکرد، اسانس و برخی از صفات فیزیولوژیکSatureja sahendica Bornm.
فاطمه ذاکریان، سفیدکن، بهلول عباس زاده*، سپیده کلاته جاری، معصومه لایق حقیقی، نجمه هادی
مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، بهار 1404 -
بررسی روابط پارامترهای اکولوژیکی با شاخص های رویشی و فیتوشیمیایی جمعیت های Seseli staurophyllum Rech.f
یونس عصری*، ، مینا ربیعی
نشریه حفاظت زیست بوم گیاهان، پاییز و زمستان 1403