شناسایی مواد تشکیل دهنده و بررسی اثرات آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره متانولی گیاه کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam) در مرحله قبل از گلدهی

کاکوتی کوهی(Ziziphora clinopodioides)گیاهی است متعلق به تیره نعناع که بخش های هوایی آن به عنوان ادویه و در طب سنتی در درمان سرماخوردگی و سرفه به کار می رود.
اسانس به دست آمده از بخش های هوایی این گیاه توسط روش تقطیر با آب به وسیله دستگاه GC و GC/MS مورد آنالیز قرار گرفت. عصاره های متانولی بخش های هوایی گیاه نیز با روش Lin و همکاران تهیه شد. فعالیت آنتی اکسیدانی احتمالی اسانس و عصاره متانولی گیاه با استفاده از 2 و 2- دی فنیل-1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) و بتاکاروتن- لینولئیک اسید مورد بررسی قرار گرفت.
در مجموع 23 ترکیب که 6/98% از کل اسانس را شامل می شدند مورد شناسایی قرار گرفتند. ترکیبات اصلی آن به ترتیب شامل پولگون (1/30%)، تیمول (3/21%)، پارا-منتا- 3-ان-8-ال (9/12%)، پیپریتنون (3/9%)، و 1 و 8- سینئول (1/4%) بود. در سیستم DPPH میزان IC50 برای فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های متانولی μg/ml4/21 بود در حالی که میزان IC50 برای اسانس μg/ml3/55 به دست آمد. در روش بتاکاروتن- لینولئیک اسید فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی و اسانس به ترتیب 3/89% و 6/61% می باشد.
این مطالعه ضمن شناسایی مواد تشکیل دهنده گیاه فوق نشان داد که به طورکلی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی در مقایسه با اسانس بیشتر است.