بررسی ارتباط سه پلی مورفیسم فاکتور 5 انعقادی و سندرم سقط مکرر

یکی از مهمترین فاکتورهای مطرح در ایجاد ترومبوفیلی در زنان مبتلا به سقط مکرر، پلی مورفیسم های فاکتور 5 انعقادی است. ارتباط بین پلی مورفیسم FV Leiden و ترومبوفیلی در زنان مبتلا به سقط مکرر، تاکنون در مطالعات بسیاری بررسی و نتایج متفاوت و گاه متناقضی بدست آمده است. دو پلی مورفیسم جدید FV A4070G و FV A5279G، که باعث نقص فاکتور5 انعقادی می شوند، کمتر مورد توجه و مطالعه بوده اند. این مطالعه به منظور بررسی اثر این سه پلی مورفیسم بر میزان افزایش خطر ابتلا به سندرم سقط مکرر در زنان ایرانی انجام شد.

100 بیمار با حداقل سابقه دو بار سقط، به عنوان گروه بیمار و 100 خانم بدون سابقه سقط و با حداقل سابقه دو زایمان موفق، به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. برای بررسی سه پلی مورفیسم FV Leiden، FV A4070G و FV A5279G، واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR) همراه با استفاده از آنزیم های محدودکننده (PCR-RFLP) طراحی شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های من ویتنی، آزمون همبستگی اسپیرمن، مدل رگرسیون لجستیک یک متغیره و چندگانه به روش پس رو استفاده شد.

با توجه به نسبت افراد واجد موتاسیون FV Leiden در دو گروه (13% در گروه بیماران و 4% در گروه کنترل)، احتمال سقط مکرر در بیماران واجد این پلی مورفیسم بیشتر بود (نسبت خطر: 586/3 و 412/11-127/1: CI 95%). برای پلی مورفیسم های FV A4070G و FV A5279G به ترتیب 14 نفر (14%) و 37 نفر (37%) از افراد گروه بیمار واجد این دو پلی مورفیسم بودند. در مقابل از 100 فرد گروه کنترل، به ترتیب تنها 4 نفر (4%) پلی مورفیسم FV A4070G و 7 نفر (7%) پلی مورفیسم A5279G را داشتند. احتمال سقط مکرر در بیماران واجد این دو پلی مورفیسم نیز در مقایسه با گروه کنترل بیشتر بود، به ترتیب (نسبت خطر: 273/3 و 523/10-018/1: CI 95%) و (نسبت خطر: 803/7 و 603/18-273/3: CI 95%). نسبت افراد دارای دو یا سه موتاسیون در دو گروه بیمار و کنترل نشان داد که بین دو پلی مورفیسم FV Leiden و FV A4070G، ارتباط متقابل دیده می شود. با بررسی اثر همزمان سه پلی مورفیسم بر شانس وقوع سقط مکرر، به کمک آزمون رگرسیون لجستیک چندگانه به روش پس رو مشخص شد که با بررسی دو پلی مورفیسم FV A4070G و FV A5279G، می توان اثر همزمان هر سه موتاسیون را روی شانس وقوع سقط مکرر ارزیابی کرد.

براساس نتایج این مطالعه هر سه پلی مورفیسم ژن فاکتور5 انعقادی با افزایش خطر سقط مکرر همراه است. بین دو پلی مورفیسم FV Leiden و FV A4070G، ارتباط متقابل وجود دارد. با بررسی دو پلی مورفیسم FV A4070G و FV A5279G، می توان اثر همزمان هر سه موتاسیون را روی شانس وقوع سقط مکرر ارزیابی کرد و لذا بررسی وجود این پلی مورفیسمها در زنان مبتلا به سقط مکرر توصیه می گردد.