رفتارهای پیشگیرانه از بیماری های قلبی و ارتباط آن با میزان آگاهی از عوامل خطر

یکی از راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی اصلاح سبک زندگی غیر سالم است. آموزش به افراد و افزایش آگاهی آنان در دستیابی به این هدف نقش مهمی داشته و تدارک برنامه های آموزشی مؤثر در این مسیر نیازمند شناخت میزان آگاهی و چگونگی عملکرد فعلی افراد است. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف ارزیابی رفتارهای پیشگیرانه از بیماری های قلبی و تعیین ارتباط آن با میزان آگاهی از عوامل خطرساز در جامعه معلمان انجام گرفته است.
این مطالعه مقطعی در مدارس پنج منطقه آموزش و پرورش شهر تهران و در مورد 703 معلم اجرا شده است. روش نمونه گیری به صورت چند مرحله ای بوده و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای مشتمل بر برخی مشخصات جمعیت شناختی، عوامل خطر ابتلا به بیماری های ایسکمیک قلبی و رفتارهای مرتبط با عوامل خطر قابل تعدیل بود که توسط خود افراد تکمیل می شد. داده ها با نرم افزار آماری SPSS تحلیل شده و یافته ها در قالب مقادیر فراوانی و درصد، میانگین و انحراف معیار گزارش شد. برای تعیین ارتباطات از ضریب همبستگی پیرسون در سطح معناداری 05/0p< استفاده گردید.
این مطالعه نشان داد اکثریت نمونه ها (67%) درباره عوامل خطر بیماری های قلبی از سطح آگاهی خوبی برخوردار هستند و میانگین نمره آنان 63/2±20/15 از مجموع 20 نمره بود. بیشترین میزان آگاهی افراد از عوامل خطر بیماری های قلبی مربوط به استرس و فشارهای عصبی (3/95%) بوده و کمترین میزان آگاهی درباره دیابت (2/61%) و متغیر جنسیت (6/17%) بود. در زمینه رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری های قلبی تنها 7/27% نمونه ها از رژیم غذایی بی خطر استفاده می کردند و کمتر از نیمی از آنان (6/35%) فعالیت ورزشی مرتب داشتند. در زمینه دخانیات اکثریت نمونه ها (7/77%) سیگاری نبوده و در معرض دود سیگار دیگران نیز قرار نداشتند. آزمون های آماری بین میزان آگاهی و رفتارهای پیشگیرانه ارتباط معناداری نشان نداد.
یافته ها نشان داد جامعه معلمان از آگاهی خوبی درباره عوامل خطر بیماری های قلبی برخوردارند ولی این آگاهی تاثیر چندانی در رعایت رفتارهای پیشگیری کننده از این بیماری ها نداشته است. لذا نیاز به تدارک برنامه های آموزشی اثربخش در مورد سبک زندگی سالم برای کمک به تاثیر بیشتر دانسته های معلمان در زندگی روزمره احساس می شود. ضمن این که شاید از این طریق بتوان به طور غیرمستقیم بر افزایش سطح آگاهی و بهبود عملکرد دانش آموزان در راستای پیشگیری از بیماری های قلبی تاثیر گذاشت.