بررسی اپیدمیولوژیک در رفتگی مفاصل اندامهای فوقانی و تحتانی در مراجعه کنندگان به بیمارستان امام خمینی اهواز در سال 1384

الگوی شیوع انواع مختلف دررفتگی در مناطق مختلف دنیا متفاوت می باشد و شناخت آن در هر منطقه اهمیت بسزایی در برنامه ریزی آموزشی و درمانی دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی الگوی فراوانی در رفتگی مفاصل اندامهای تحتانی و فوقانی در مراجعه کنندگان در بیمارستان امام خمینی اهواز (که یک مرکز آموزشی درمانی در بسیاری از موارد ارجاع تروماهای استان خوزستان می باشد) بود.
این مطالعه به صورت مقطعی توصیفی در بین بیماران مراجعه کننده بستری و سرپایی به بخش ارتوپدی بیمارستان امام خمینی اهواز طی سال 1384 انجام گردید. این پژوهش بر اساس چک لیستی 64000 پرونده بیمارستان(62000 سرپایی اورژانس و 2000 بیمار بستری بخش ارتوپد) از نظر وجود دررفتگی، مفصل گرفتار در اندامهای فوقانی وتحتانی، سن، جنس، سمت گرفتار، ضایعات همراه، علت بروز ضایعه، باز یا بسته بودن دررفتگی جمع آوری اطلاعات صورت پذیرفت.
128 مورد در رفتگی وجود داشته که مردان 109(85درصد) و زنان 19(15درصد)، سمت گرفتار راست 67(3/52 درصد) چپ 61(7/47درصد)، وجود شکستگی همراه دررفتگی (64درصد)، نیاز به بستری 39(5/30درصد)، مفاصل درگیر در تمام موارد یک مفصلی بودند. شایع ترین سن وقوع دررفتگی در دهه سوم زندگی مشاهده شد و در بیش از 77درصد موارد دررفتگی در سنین 40-10 سالگی قرار داشت. ضایعه عصبی همراه فقط در یک مورد گزارش شد ولی ضایعه شریانی در هیچ بیماری دیده نشده است. در رفتگی بسته در 126 نفر (4/98درصد) وجود داشت. شایع ترین مکانیزیم دررفتگی به دنبال تصادف 71 (5/55درصد) بود که بیشترین دررفتگی در اندام فوقانی 94 (4/73درصد) و در شانه 27 (1/21درصد)، مفصل MP دست21 (4/16درصد) به ترتیب و در اندام تحتانی هیپ 24 (8/18درصد) شایعترین مفاصل گرفتار بوده اند و از میان شکستگی و دررفتگی ها بیشترین تایپ، شکستگی و در رفتگی گالزی 26 (3/20درصد) قرار داشته است.
بیشترین دررفتگی در جنس مذکر، در اندام فوقانی و در سمت راست و در دهه سوم زندگی مشاهده شد بیشترین عامل دررفتگی تصادف بود که بیشترین مفصل گرفتار در اندام فوقانی، شانه و در اندام تحتانی، هیپ بوده است اکثر موارد با بستری کوتاه مدت در بخش اورژانس ارتوپدی درمان شده اند و فقط در یک مورد ضایعه عصبی همراه مربوط به عصب اولنا گزارش شده بود.