بررسی نقش بعضی از عوامل محیطی بر روی خصوصیات کیفی نهال های راش

مطالعه حاضر بر روی راش اروپایی (Fagus sylvatica L) در کشور سوئیس انجام شده است. به این منظور ده منطقه مطالعاتی در توده های راش تحت مدیریت، با شیوه گروه گزینی سوئیسی (Femelschlag) در محدوده ارتفاعی 500 تا 800 متر بالاتر از سطح دریا و بر روی خاک های قهوه ای جنگلی انتخاب شدند. در داخل هر حفره گروه گزینی، پانزده قطعه نمونه چهارمتر مربعی از مرکز حفره تا زیر درختان مادری مستقر در حاشیه حفره تعبیه و برخی از خصوصیات کیفی و کمی نهال های راش مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از دوربین مجهز به عدسی چشم ماهی، شدت نور نسبی در نقاط مختلف حفره ها محاسبه و اثر آن بر خصوصیات کیفی نهال های راش، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان دادند که عوامل محیطی مانند شدت نور نسبی و جهت جغرافیایی بر روی تشکیل یک یا چند جوانه انتهایی، دارای اثر معنی داری هستند. تعداد جوانه انتهایی، خود عاملی در چنگالی و بد فرم شدن نهال ها محسوب می شود. طول بالاترین میانگره نهال های راش با شدت نور نسبی دارای همبستگی منفی بوده و مقدار آن در نهال های بدون بروز پدیده چندرشدی به طور معنی داری بسیار بیشتر از نهال های دارای چند رشدی است. طول بالاترین میانگره، اثر معنی داری بر دو یا چند شاخه شدن نهال ها دارد. سیستم شاخه دهی نهال ها نیز شدیدا تحت تاثیر شدت نور نسبی، پدیده چند رشدی، طول بالاترین میانگره، صدمات حاصل از چرای حیات وحش و جهت جغرافیایی است. هر چند خیلی از رفتارهای نهال ها ممکن است تحت تاثیر خصوصیات ژنتیکی باشد و لیکن عوامل محیطی باعث بروز و تشدید آنها می گردند. شناخت آثار این عوامل می تواند راهنما و ابزار مناسبی برای انجام عملیات پرورشی و هدایت کیفی نهال های راش باشد.