واکنش عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام مختلف کلزا (Brassica napus L.) در شرایط رقابت با علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L) در گرگان

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزاء عملکرد هفت رقم کلزا در شرایط رقابت با علف هرز خردل وحشی آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 85-1384 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان (عراقی محله) اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کلزا در هفت سطح شامل زرفام، طلایه، ساری گل،RGS003، Option500، Hayola401 و Hayola330 و سطوح علف هرز در دو سطح (صفربوته به عنوان شاهد و 30 بوته خردل وحشی در مترمربع) بود. در این بررسی عملکرد دانه،شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه مورد ارزیابی قرارگرفتند. نتایج نشان داد که بین ارقام از لحاظ عملکرد دانه اختلاف معنی داری وجود دارد. نتایج تجزیه واریانس نیز نشان داد که در مورد تمام صفات اندازه گیری شده در حالت خالص و رقابت اثر رقم معنی دار بود و مقایسه میانگین بین ارقام مشخص کرد که رقم Hayola330 با میانگین 2836 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه و رقم طلایه با میانگین 1729 کیلوگرم در هکتارکمترین عملکرد دانه در شرایط کشت خالص را به خود اختصاص داد. در شرایط رقابت رقم Hayola330 با میانگین 870 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه و رقم Option500 با میانگین 101 کیلوگرم در هکتارکمترین عملکرد دانه را تولید کردند. رقم Hayola330 با وجود بدست آوردن عملکرد دانه بالا در شرایط رقابت، اما در مقایسه با رقم زرفام از درصد کاهش عملکرد دانه بیشتری نسبت به شرایط خالص برخوردار بود. شناسایی و یا اصلاح ارقام متحمل، که از عملکرد دانه بالایی در هردو شرایط کشت خالص و رقابت با علف هرز برخوردار باشند میتواند بعنوان راهکار در برنامه های به نژادی کلزا مورد توجه قرار گیرد.