پی جویی مقاومت علف هرز تاج خروس (Amaranthus sp.) به علف کش های کلریدازون، دس مدیفام و مخلوط این دو علف کش در برخی از مزارع چغندرقند کشور

به منظور پی جویی احتمال بروز مقاومت دو گونه از علف هرز تاج خروس(Amaranthus retroflexus L.) و (Amaranthus blitoides S.Wats) نسبت به علف کش های کلریدازون، دس مدیفام و مخلوط این دو علف کش، دو آزمایش گلخانه ای و زیست سنجی در سال های 82-81 و 83-82 در بخش علف های هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور انجام شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی (27 توده تاج خروس با 3 علف کش در آزمایش گلخانه ای و 6 توده تاج خروس با 1 علف کش در آزمایش زیست سنجی) در 4 تکرار انجام شد. در آزمایش گلخانه ای بذور مشکوک به مقاومت و بذور حساس به علف کش تاج خروس از مناطق مختلف استان های آذربایجان غربی، اصفهان، فارس و خراسان جمع آوری و با استفاده از دز توصیه شده علف کش های ذکر شده، سم پاشی شدند و غربال گیاهان مشکوک به مقاومت و حساس به علف کش با اندازه گیری وزن خشک و نمره دهی نسبت به شاهد بدون علف کش انجام شد. بدین ترتیب که اگر میانگین درصد وزن خشک گیاهان تیمار شده ای که زنده مانده بودند، حداقل 50% وزن خشک گیاهان شاهد (بدون علف کش) بود، به عنوان گیاهان مقاوم انتخاب و اگر میانگین درصد وزن خشک آن ها کمتر از 50% وزن خشک شاهد بود، به عنوان گیاهان غیر مقاوم در نظر گرفته شدند. آزمایش زیست سنجی با استفاده از پتری دیش بر روی 6 توده تاج خروس از توده های آزمایش گلخانه ای با اعمال دزهای0، 5/0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 3 گرم ماده مؤثر در لیتر علف کش کلریدازون انجام شد و طول ریشه چه مبنای ارائه نتایج قرار گرفت. نتایج دو ساله آزمایش گلخانه ای بر روی بذور تاج خروس نشان داد که با اینکه کلیه توده ها به هیچ یک از علف کش های کلریدازون، دس مدیفام و مخلوط این دو علف کش مقاومتی نشان ندادند، اما دارای عکس العمل متفاوتی نسبت به این علف کش ها بودند، به طوریکه توده هایی مانند FR1 و MR(bl)5 توسط علف کش کلریدازون، ER2 و MR(re)1 توسط علف کش دس مدیفام و ER1، ER3 و MR(bl)6 نیز توسط مخلوط این علف کش ها کمتر کنترل شدند، بنابراین در صورت ادامه کاربرد مستمر علف کش های بازدارنده فتوسنتز احتمال مقاومت آن ها در آینده وجود خواهد داشت. در آزمایش زیست سنجی نیز، ریشه چه کلیه توده ها با افزایش دز علف کش کاهش رشد نشان داد و مقاومتی مشاهده نشد