تغییرات غلظت پلاسمایی کورتیزول و سروتونین و کاهش سطح اضطراب هنگام زایمان در زنان نخست زا به دنبال بوییدن اسانس اسطوخودوس

زنان نخست زا در هنگام زایمان دچار اضطراب شدیدی می شوند که همین اضطراب، سبب کاهش شانس زایمان طبیعی خواهد شد. از طرف دیگر، تحقیقات نشان داده اند که استشمام رایحه اسطوخودوس منجر به کاهش استرس و اضطراب می گردد. هدف از این تحقیق، تعیین تاثیر استشمام رایحه اسطوخودوس بر سطح اضطراب در زنان نخست زا و بررسی تغییرات غلظت پلاسمایی کورتیزول، سروتونین و 5- هیدروکسی ایندول استیک اسید (5-HIAA) در اثر استشمام این رایحه بود.
این مطالعه بر روی 121خانم باردار نخست زای مراجعه کننده به اتاق درد بیمارستان های حافظ و زینبیه شیراز که در هفته 37 بارداری یا بیشتر بودند و دیلاتاسیون سرویکس آنها 4-3 سانتی متر بود، انجام شد. افراد به دو گروه شاهد (58 نفر) و مورد (63 نفر) تقسیم شدند. افراد گروه مورد به مدت یک ساعت اسانس اسطوخودوس را استشمام کردند. پرسش نامه اسپیل برگر توسط افراد هر دو گروه قبل و بعد از رایحه درمانی تکمیل شد. نبض و فشارخون، غلظت پلاسمایی هورمون های کورتیزول، سروتونین و 5-HIAA، قبل و یک ساعت پس از رایحه درمانی در هر دو گروه اندازه گیری شد.
قبل از مداخله، سطح اضطراب و غلظت هورمون ها در هر دو گروه یکسان بود. پس از رایحه درمانی، سطح اضطراب و غلظت کورتیزول گروه مورد به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش و غلظت سروتونین و 5-HIAA افزایش نشان داد. غلظت کورتیزول بعد از مداخله در گروه مورد نسبت به گروه شاهد کاهش معنی داری داشت. رایحه بر میزان نبض و فشارخون افراد تاثیری نداشت.
استشمام رایحه اسطوخودوس باعث کاهش سطح اضطراب هنگام زایمان، کاهش ترشح کورتیزول از غده آدرنال و افزایش ترشح سروتونین از دستگاه گوارش می گردد.