وحدت موضوعی سوره ها در تفسیر «تسنیم»

یکی از بحث های تفسیری که توجه قرآن پژوهان معاصر را به خود معطوف ساخته، هدفمندی سوره هاست. هر چند پیشینه اجمالی این نظریه به سده های گذشته برمی گردد،1 اما تبیین، ترویج و نقد آن در عصر حاضر رونق یافته است.2 مفسران معاصر در تفاسیر خود کم و بیش در رد، تایید و تطبیق این نظریه بر سوره های قرآن کریم نکات دقیقی را گزارش کرده اند که از یک سو افق های جدیدی را در تفسیر قرآن کریم گشوده و از سوی دیگر زوایای پنهان آن را آشکار و بر دامنه بحث به ویژه در حوزه مبانی، اصول، ضوابط، روش ها و آثار افزوده است. یکی از مفسرانی که در آثار تفسیری خویش، این نظریه را با نگاه ویژه ای دنبال کرده است؛ آیت الله جوادی آملی است. در این نوشتار سعی خواهیم کرد با بررسی آثار ایشان، پاسخی برای سؤالات زیر در حد بضاعت علمی خویش فراهم سازیم.
مبانی این نظریه بر اساس دیدگاه آیت الله جوادی آملی چیست؟ ایشان بر اساس چه اصولی به تبیین نظریه هدفمندی سوره ها پرداخته اند؟ روش و شیوه کشف هدف اصلی هر سوره بر اساس چه مدل و الگویی است؟