ارزیابی کیفی وکمی تناسب اراضی برای کشت برنج در شرق استان گیلان

برنج عمده ترین محصول زراعی استان گیلان است که در مناطق کوهستانی، جلگه ای، اراضی پست و مردابی و ساحلی نسبتا قدیمی و جدید کشت می شود. مطالعه ارزیابی کیفی، کمی و تناسب اقتصادی اراضی در شهرستان لنگرود، واقع در شرق استان گیلان انجام شده است. از روش پارامتریک برای مطالعه ارزیابی تناسب اراضی استفاده شده است. پتانسیل تولید آب و هوایی بر اساس آمار پنجاه ساله هواشناسی گیلان و روش پیشنهادی فائو، 7464 کیلوگرم شلتوک در هکتار برای رقم های محلی برنج محاسبه گردید. مهمترین عوامل محدود کننده اقلیمی، تعداد ساعات آفتابی به ساعات روشنایی و میانگین دما در مرحله رشد سبزینه ای بوده و در مجموع در کلاس S2 قرار می گیرد. به غیر از اراضی ساحلی جدید که به علت شنی بودن در کلاس Ns و اراضی پست و مردابی که به علت شوری و زهکشی بسیار ضعیف به ترتیب در کلاس S2cn و S3w قرار می گیرد، محدودیت خاکی خاصی در مناطق دیگر وجود ندارد. نتایج ارزیابی کمی در سال های 1377 و 1378 نشان می دهد که همه اراضی فوق در کلاس S2 قرار می گیرند. مهمترین دلیل قرار گرفتن اراضی ساحلی جدید در کلاس ارزیابی کمی S2 و ارزیابی کیفی Ns، مدیریت خاص کودی (افزایش مصرف کودهای شیمیایی) و آبی (دور آبیاری بسیار زیاد به علت نفوذپذیری بالا در این اراضی) باعث شده است که تولید واقعی بیشتر از تولید پیش بینی شده باشد. همبستگی بالایی بین تولید واقعی (y) و شاخص اراضی (x) به دست آمده است Y= 929.06 + (23.27 X)، r2 = 0.96ارزیابی تناسب اقتصادی نشان می دهد که غالب اراضی فوق در کلاس S1 و برخی نیز در کلاس S3 (اراضی کاملا شنی ساحلی) و S2 (اراضی مردابی) قرار می گیرند، اما به دلیل کم بودن سهم سرانه زمین کشاورزی (حدود 7/0 هکتار) کل درآمد هر خانوار بسیار کم است، ضمن اینکه امکان کشت دوم به علت وجود شرایط نامساعد از قبیل آب ایستی در سطح خاک و غیره در همه مناطق فوق الذکر وجود ندارد.