خسارت و دامنه میزبانی مگس میوه ی کنار (Dip.: Tephritidae (Carpomya vesuvianan Costa

مگس میوه ی کنار (Carpomya vesuviana Costa) به عنوان یکی از مهمترین آفات درختان کنار (Ziziphus spp.) در استان بوشهر به شمار می رود. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی در سال های 1376 تا 1378 در استان بوشهر (منطقه سمل و عیسوند) در راستای بررسی زیست شناسی و خسارت آن انجام گرفت. به منظور تعیین در صد آلودگی، میوه های بزرگتر از 5 میلی متر به طور تصادفی با در نظر گرفتن جهت های جغرافیایی مختلف روی درخت، در پنج منطقه مختلف با پوشش گیاهی غالب کنار در مناطق سمل و عیسوند به طور جداگانه، جمع آوری گردید. چیدن میوه ها بسته به فراوانی آنها روی گیاه، قابل دسترس بودن و بدون در نظر گرفتن ارتفاع انجام گرفت. با پرورش هر یک از مراحل رشدی حشره در داخل ظروف پتری محتوی خاک نرم و دارای تهویه، پارازیتوییدهای آن تعیین گردید. درصد آلودگی مگس میوه کنار از 30 تا 100 درصد روی میوه های درختان کنار تخمین زده شد. تجزیه و تحلیل داده ها اختلاف معنی داری بین ماه های مختلف سال از نظر تخم گذاری و جهت های جغرافیایی نشان داد. هفتاد و پنج درصد میوه ها توسط یک تا دو لارو آسیب دیدند و 9/24 درصد میوه ها توسط 3 تا 4 لارو و 1/0 درصد میوه ها توسط 5 تا 8 عدد لارو مورد حمله قرار گرفتند. بیشترین آلودگی در سمت شرق درختان اتفاق افتاد. خسارت در چهار جهت جغرافیایی شرق، جنوب، شمال و غرب به ترتیب 23، 17، 15 و 15 درصد بود. تخم گذاری اغلب به صورت انفرادی و در سمت شرق درختان دیده شد. بررسی ها نشان داد که با افزایش اندازه ی میوه، میزان خسارت نیز بالاتر می رود. از بین چهارگونه مهم جنسZiziphus موجود در استان بوشهر، به گونه هایZ. spina-christi و Z. lotus به ترتیب بیشترین و کمترین خسارت وارد شد. مرحله ی لاروی این حشره توسط گونه ای زنبور از خانواده یBraconidae به نامFopius carpomyiae پارازیته گردید. بررسی ها، میانگین میزان پارازیتیسم این زنبور را در مناطق سمل وعیسوند به ترتیب 21 و 6/26 درصد نشان داد.