مطالعه داروسازی مردمی گونه پونه سای بینالودی Nepeta binaludensis Jamzad، گونه ای نادر و در حال انقراض از ایران

گیاه پونه سای بینالودی Nepeta binaludensis، گونه ای دارویی و نادر از تیره نعناعیان است که در منطقه محدودی از کوه های بینالود واقع در استان خراسان، پراکنده است.
مطالعه موارد مصرف این گیاه در طب سنتی و بومی منطقه بود.
به این منظور تحقیقی در دو سال متوالی 1383 و 1384، از طریق مصاحبه حضوری و پرسش نامه با عطاری ها و افراد محلی در مناطق نزدیک به رویشگاه های طبیعی این گیاه، انجام شد.
نتایج نشان داد که بخش های هوایی این گیاه توسط افراد محلی عمدتا جهت درمان بیماری های گوارشی و ناراحتی های اعصاب و استرس و نیز جهت درمان سرماخوردگی و روماتیسم (مصرف خارجی) استفاده می شود. عطاری ها نیز از این گیاه عمدتا جهت درمان بیماری های اعصاب و استرس و نیز جهت درمان بیماری های دیگری از قبیل سردرد، میگرن، ناراحتی های گوارشی، روماتیسم، ناراحتی های تنفسی، آسم، سرماخوردگی، قولنج و ناراحتی های قلبی استفاده می کنند. متداول ترین روش های آماده سازی این گیاه شامل دم کردن، جوشاندن و عرق گیری بودند.
بررسی ها نشان دهنده استفاده گسترده دارویی از این گیاه توسط افراد محلی و عطاری ها بود که منجر به برداشت بی رویه و تحت خطر انقراض قرار دادن این گونه شده است.