بررسی اثر ضدکاندیدایی گیاه خوشاریزه (Echinophora platyloba) بر مخمر کاندیدا آلبیکنس در مقایسه با آمفوتریسین

با افزایش روز افزون مصرف گیاهان دارویی در درمان طبی، این شاخه از طب مکمل، جایگاه ویژه ای در درمان بیماری ها پیدا کرده است.
هدف از این مطالعه، بررسی اثربخشی عصاره گیاه خوشاریزه به تنهایی، در مقایسه با آمفوتریسین B و بررسی اثرات سینرژیسمی آن با آمفوتریسین B بر روی مخمر کاندیدا آلبیکانس در شرایط آزمایشگاه است.
گیاه در فصل رویش از منطقه شهرکرد جمع آوری و به روش پرکولاسیون، عصاره آبی و اتانولی 4 و 11 درصد آن تهیه شد. اثرات ضدکاندیدایی اسانس، عصاره اتانولی و آبی خوشاریزه و آنتی بیوتیک آمفوتریسین B با استفاده از روش انتشار در آگار و رقت سازی در محیط مایع (میکروبراث دایلوشن)، تعیین شد. به منظور تعیین اثر سینرژیسمی عصاره اتانولی خوشاریزه با آمفوتریسین B، از آنتی بیوتیک در محدوده μg ml-1125/0 - 16رقت تهیه شد و به هر رقت mg ml-1 78/0 عصاره اتانولی خوشاریزه افزوده و میزان حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و حداقل غلظت کشندگی رشد2 با استفاده از روش میکرو براث دایلوشن تعیین شد.
مقدار MIC، MLC آمفو تریسین B بر کاندیدا آلبیکانس به ترتیب برابر با μg ml-18 و 2 به دست آمد در حالی که این مقدار برای عصاره اتانولی خوشاریزه برابر با mg ml-1 3125 و 1560 است. مطالعه اثر سینرژیسمی آمفوتریسین B با عصاره اتانولی خوشاریزه نشان می دهد که میزان MLC، MIC آمفو تریسین B به μg ml-1 2، 1 کاهش یافته است. هم چنین قطر هاله عدم رشد برای آمفو تریسین B، معادل 18 میلی متر و برای عصاره اتانولی خوشاریزه 5 درصد برابر با 13 میلی متر و برای ترکیب هر دو 22 میلی متر بوده است. عصاره آبی فاقد خاصیت ضدمیکروبی است.
آمفوتریسین B یک اثر قوی و کشنده علیه کاندیدا آلبیکانس دارد.MIC عصاره اتانولی خوشاریزه 5 درصد حدود 780 بار و MLC حدود 390 بار از آمفوتریسین B ضعیف تر است. ولی وقتی ترکیب از هر دو استفاده شود، MICبرای آمفوتریسین B، 2 بار وMLC، 4 بار قوی تر می شود.