اولویت یابی کاربردهای فناوری نانو در صنایع بالا دستی نفت ایران

در جهان صنعتی امروز، فناوری نانو به‌عنوان یکی از فناوری‌های نوظهور و راهبردی مطرح است و در ایران نیز ‌برنامه‌ ملی مربوطه, حضور در بین 15 کشور برتر در فناوری نانو تا سال 2015 را هدف قرار داده است. از آنجا که هزینه پروژه‌های تحقیقاتی و اجرایی در زمینه فناوری‌های نوین بسیار قابل توجه می‌باشد و همچنین به‌دلیل تعدد شاخه‌های فناوری نانو، تعیین اولویت برای سرمایه‌گذاری در این زمینه اهمیت فراوان دارد. از سوی دیگر, صنعت نفت و به‌ویژه بخش بالادستی آن به‌عنوان یک صنعت استراتژیک برای ایران مطرح است و برای کاربردهای علمی و تحقیقاتی فناوری نانو در این صنعت، افق روشنی پیش‌بینی می‌شود. از سوی دیگر و از آنجا که موردی ازتحقیقات علمی در خصوص تعیین اولویت‌های فناوری نانو در صنایع مختلف کشور و به‌ویژه صنعت نفت یافت نشد ، موضوع این تحقیق به یافتن اولویت‌های کاربرد فناوری نانو در صنایع بالادستی نفت اختصاص یافت. برای این منظور, ابتدا با مرور ادبیات تصمیم‌گیری، AHP به‌عنوان یکی از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره جهت تعیین اولویت‌ها انتخاب گردیده و در مرحله بعد، معیارهای اولویت‌دهی، بر اساس نظرات کارشناسان صنایع بالادستی نفت و بر پایه مرور معیارهای تصمیم‌گیری ذکر شده در ادبیات تصمیم‌گیری و پروژه‌های مشابه در داخل کشور، مشخص شده اند. در نهایت نیز با جمع‌بندی نظرات کارشناسی و با استفاده از نرم‌افزار Expert Choice, اولویت‌های کاربرد فناوری نانو در صنایع بالادستی نفت ایران، با توجه به کاربردهای شناسایی شده فناوری نانو در صنایع بالادستی نفت در مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف، تعیین و روایی نتایج از طریق بررسی همبستگی اسپیرمن آنها با نتایج حل مجدد مساله از طریق روش PROMETHEE سنجیده شده است.