دیگری و نقش آن در داستان های شاهنامه

«دیگری» مفهومی است که توجه به آن با آثار کسانی چون هوسرل، هایدگر، سارتر(در حوزه ی فلسفی) و باختین(در حوزه ی ادبی) آغاز گردید. توجه به این مفهوم، سبب ایجاد چشم اندازهای جدیدی در مباحث فلسفی و ادبی گردید. نویسندگان این مقاله، با استفاده از آرا باختین و جایگاه «دیگری» در اندیشه ی او، داستان هایی از شاهنامه را که رستم در آنها حضور دارد، بازخوانی کرده؛ افق های تازه ای پیش روی خوانندگان گشوده اند. بر این اساس داستان های شاهنامه را می توان به سه دسته ی زیر تقسیم کرد:الف) داستان هایی که در آن سخن از حذف و غیاب دیگری است: این داستان ها بیشترین حجم شاهنامه را به خود اختصاص داده اند.
ب) داستان هایی که در آن تلاش بر حفظ و عدم غیاب دیگری است: تنها نمونه ی این داستان ها در شاهنامه، داستان رستم و اسفندیار است؛ داستانی که در آن دو هماورد که هر دو چهره ای نیک و اسطوره ای دارند هرگز راضی به حذف و غیاب دیگری نیستند.
ج) داستان هایی که در حد فاصل این دو قرار می گیرند: مانند داستان رستم و سهراب، که در آن می توان عناصر داستان های حماسی و داستان های تراژدی را با هم مشاهده کرد.