توسعه پایدار شهری، دیدگاه ها و اصول اجرایی آن در کشورهای در حال توسعه

مقوله توسعه شهری پایدار در سال های اخیر به عنوان یک موضوع مهم علمی در کلیه جوامع مطرح بوده و بخش وسیعی از ادبیات توسعه شهری را به خود اختصاص داده است. در این راستا، ابعاد مختلف توسعه پایدار از زوایای متفاوت، مورد بررسی، تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و در قالب دیدگاه های مختلف، راه کارهایی نیز اندیشیده شده است. نگرش جامع به سیاست ها، برنامه ها و طرح های توسعه شهری و نیز تدوین اهداف یکپارچه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در راس سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه شهری پایدار قرار می گیرد. تحقق این اهداف، نیازمند ارزیابی نتایج و تبعات سیستم های شهری برای تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی بوده و محتاج تحولات اساسی در سازمان و تشکیلات برنامه ریزی شهری است. ایجاد تعادل بین مراکز شهری بزرگ و کوچک، همکاری بین بخش های دولتی، عمومی و خصوصی و نیز تدوین استراتژی محلی در زمره سیاست های نیل به توسعه شهری پایدار قابل تامل هستند. نوشتار حاضر به بررسی دیدگاه های جهانی نهادها و صاحب نظران پرداخته و تعاریف، مفاهیم و مبانی توسعه شهری پایدار و راهبردهای ارائه شده را مورد تحلیل قرار می دهد. در این مقاله سعی می شود پس از مروری بر مبدا و منشا مفهوم پایداری، تعاریف و اهداف پایداری و شناخت کاربرد مفهوم پایداری در توسعه شهری، راه ها و زمینه های تحقق عملی پایداری در شهرها موردبررسی قرار گرفته، چهارچوب مناسبی برای این امر ارائه گردد. در این مقاله، چارچوبی جهت اندیشیدن درباره توسعه پایدار شهری ارائه می شود. و به بررسی کاربرد مفهوم توسعه پایدار در شهرهای کشورهای در حال توسعه پرداخته و فرآیندهائی جهت تحقق توسعه پایدار شهری در این کشورها پیشنهاد خواهد شد.