بررسی اثر پرتو گاما روی حشرات کامل سوسک شپشه قرمز آرد (Herbest. Tribolium castaneum) و اسیدهای آمینه ضروری آرد گندم در شرایط آزمایشگاهی

آفات انباری و به ویژه شپشه های آرد یکی از مهم ترین عوامل تخریب کننده کمیت و کیفیت آردهای انباری هستند. در این پژوهش با هدف بررسی کارایی راه کاری غیرشیمیایی برای مهار سوسک Tribolium castaneum، اثر دزهای مختلف پرتو گاما روی مرحله حشره کامل مسن و جوان این سوسک مورد بررسی قرار گرفت. حشرات مورد آزمایش در شرایط کنترل شده (حرارت 1±27 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 10±65 درصد و دوره نوری 8:16) پرورش داده و نمونه های پرتوتابی شده نیز در همین شرایط قرار گرفتند. براساس آزمایش های مقدماتی، دامنه دز آزمایشی برای مراحل رشدی حشرات کامل مسن و جوان تعیین گردید. حشرات کامل مسن و جوان در معرض دزهای مورد نظر قرار گرفتند و میزان مرگ آنها پس از یک روز مشاهده و ثبت گردید. تجزیه پروبیت داده ها نشان داد که دز لازم برای کشته شدن 50 درصد از جمعیت این مراحل به ترتیب 64/1671 و 30/1495 گری می باشد. به عبارت دیگر، تابش 64/1671 گری از پرتو گاما قادر است تا 50 درصد از جمعیت حشرات مسن و جوان را در طول 3 روز از بین ببرد. برای بررسی اثر پرتوتابی بر کیفیت آرد، میزان اسید آمینه های ضروری موجود در آرد پیش و پس از پرتودهی مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. تجزیه داده های به دست آمده نشان داد پرتودهی هیچ اثر منفی بر میزان اسیدهای آمینه موجود در آرد در دزهای آزمایش شده (1200 و 2400 گری) نداشت و تنها سبب افزایش معنی دار مقدار اسید آمینه فنیل آلانین گردید.