فراوانی زایمان سخت و برخی از عوامل مستعد کننده آن

هر ساله بیش از 150 میلیون زن در کشورهای توسعه یافته باردار شده و اغلب بارداری ها منجر به تولد یک نوزاد زنده از یک مادر سالم می شود. اما برای عده ای از زنان زایمان خوشحال کننده و راحت نبوده و با احساس ترس، درد، رنج و حتی مرگ همراه می باشد که در این میان زایمان دشوار و سخت یکی از علل عمده مرگ مادران می باشد. لذا نظر به تاثیر زایمان سخت و طولانی بر روی نتایج بارداری و به منظور تعیین عوامل مستعد کننده آن، این بررسی بر روی مراجعین به زایشگاه های بیمارستان ایزدی و حضرت زهرا (س) قم انجام گرفت.
این مطالعه توصیفی - تحلیلی به صورت مقطعی به مدت 6 ماه از زمستان 1384 تا بهار 1385 بر روی 4325 زن آماده زایمان مراجعه کننده به دو بیمارستان دولتی شهر قم انجام گرفته است. در این بررسی نمونه گیری به صورت غیر احتمالی و مبتنی بر هدف و ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه بود که از طریق مشاهده، مصاحبه و معاینه تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های کای دو، تی، ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون و آزمون Z انجام شد.
یافته ها نشان داد که شیوع زایمان سخت و دشوار 5/7% بوده است. در این رابطه علل مادری مرتبط با زایمان سخت به ترتیب، عدم تناسب سر جنین با لگن مادر، اختلال نیروهای رحمی، داشتن بی حسی اپیدورال، دریافت مسکن مخدر بیش از یک ساعت به زایمان، خستگی روحی مادر و عدم همکاری وی، پلی هیدرآمنیوس بودند. از علل جنینی، به ترتیب ماکروزومی، نمایش غیرطبیعی جنین، وجود بندناف دور گردن نوزاد بود. نتایج نشان داد که زایمان سخت با قومیت، سن، قد، شاخص توده بدنی، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، افزایش وزن در دوران بارداری، نوع مرکز دریافت خدمات بارداری، سابقه سقط، فاصله بارداری و دیابت ارتباط آماری معنی داری داشت (000/0> P).
از آنجایی که مطالعات مختلف فراوانی و عوامل مستعد کننده متفاوتی را گزارش نمودند و با توجه به این که تشخیص اختلالات زایمانی یکی از مهم ترین راه های کاهش مرگ و میر مادری و جنینی است لذا می توان از نتایج این پژوهش در پیش بینی یک زایمان غیرطبیعی سود جست و جهت کاهش ابتلا به زایمان سخت و عوارض آن برنامه ریزی نمود.