بررسی سنگ شناختی و ژئوشیمیائی کانی های اصلی سازنده سنگ های آتشفشانی تفتان

کوه آتشفشان تفتان در جنوب خاوری ایران، استان سیستان و بلوچستان، و به فاصله حدود یکصدکیلومتری جنوب و جنوب خاوری شهر زاهدان قرار دارد. از دیدگاه زمین شناسی این آتشفشان در انتهای زون ساختاری فلیش نهبندان - خاش و شمال زون مکران واقع شده است. بررسی های صحرایی، سنگ-شناختی، و ژئوشیمیایی نشان می دهد که سنگ های این آتشفشان اغلب دارای ترکیب آندزیتی تا داسیتی اند. سنگ های این آتشفشان تنوع کانیایی زیادی ندارد و معمولا از کانی های اصلی پلاژیوکلاز، کوارتز، بیوتیت، هورنبلند، و پیروکسن تشکیل شده اند. ریزپردازهای انجام شده روی کانی-های این سنگ ها نشان می دهد که پلاژیوکلازها فراوان، اغلب دارای منطقه-بندی وارون، نرمال و نوسانی بوده و گستره ترکیبی آن ها از آندزین تا لابرادوریت است. مقادیراکسید سیلیسیم آن ها معمولا از 2/57 تا 2/60 درصد وزنی متغیر است. تغییرات ترکیبی پلاژیوکلازها از مرکز تا حاشیه کاملا مشهود و مطابق با شواهد میکروسکوپی آن ها بوده که احتمالا حاصل عواملی چون تغییر ترکیب شیمیایی ماگما توام با تغییرات فشار، اختلاط ماگمایی و تغییرات فشار بخار آب در این آتشفشان است. فرمول ساختاری آمفیبول ها، میکاها و پیروکسن های موجود در سنگ های این آتشفشان نشان می دهد که ترکیب آن ها غالبا بترتیب هورنبلندمنیزیم دار، بیوتیت، هیپرستن، و دیوپسید است.