کاربرد کانی های رسی به عنوان شاخصهای فرسایش خاک: مثالی از حوضه آبخیز لاتشور، جنوب شرق تهران

برای کنترل ته نشست و اجرای برنامه های حفاظت خاک در حوضه های آبخیز، شناسایی منابع اصلی شکل گیری ته نشست و مناطق فرسایش پذیر امری ضروری است. کانی های رسی می توانند به عنوان شاخصهای ته نشینی در سطح واحدهای سنگی مورد بررسی قرار گیرند. در حوضه آبخیز لاتشور (جنوب شرق تهران) واحدهای سنگی مارنی و آهکی- مارنی سرخ نئوژن، کنگلومرای هزار دره و آبرفتهای کواترنر رخنمون دارند. در این بررسی از خاک سطحی این واحدهای سنگی و بخش فعال آبراهه های این حوضه 21 نمونه برداشت و پس از آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD)، کانی های رسی موجود شناسایی و مقدار آنها به روش نیمه کمی تعیین شد. با استفاده از این نتایج، چهار گروه اصلی کانی رسی (مونتموریونیت، ایلیت، کلریت، و کائولینیت) در هر نمونه مورد شناسایی قرار گرفتند. بر اساس دسته بندی خوشه ای، کانی های رسی در ته نشستهای سطحی و آبکندی بخش مارنی بسترهای سرخ نئوژن از یکدیگر تفکیک و بر اساس آزمونهای آماری F و رد فرض صفر کانی های رسی مونتموریونیت و ایلیت به عنوان منشا یاب معرفی شدند.