شاخصهای رسوبشناختی و ژئوشیمیایی رسوبات خلیج گرگان

برای مطالعه ویژگی های رسوبی و ژئوشیمیایی ساحل و بستر خلیج گرگان، واقع در گوشه جنوب شرقی دریای خزر در شمال ایران، 35 نمونه رسوب سطحی برداشته شد و بر روی آنها آزمایش های پایه رسوب شناسی، کانی شناسی کیفی به کمک XRD و سنجش فلزات سنگین با کمک XRF انجام شد. مطالعات نشان میدهد که رسوبات از نظر دانه بندی در محدوده ماسه تا رس قرار میگیرند، به گونه ای که هر چه به سوی دهانه خلیج گرگان نزدیک میشویم، درصد ماسه در رسوبات افزایش می یابد. مقدار متوسط کربنات کلسیم 35% و مواد آلی 30% است. میزان ماده آلی در خلیج گرگان به سوی دریای خزر کاهش می یابد، در حالی که مقدار کربنات کلسیم افزایش می یابد. کانی شناسی رسوبات نشان می دهد که علاوه بر متشکله های آواری از جنس سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی و خرده های رسوبی برجا، مجموعهای از کانی های رسی (بطور عمده کلریت) از دیگر اجزای متشکله رسوبات سطحی هستند. تمرکز فلزات سنگین (سرب، روی، کرم، نیکل، مس، وانادیم، باریم و زیرکینم) در رسوبات سطحی برای عناصر مختلف در محدوده ppm 5982 قرار میگیرد. محاسبه شاخص تجمع زمینی عناصر (Igeo) برای رسوبات سطحی خلیج گرگان در مقایسه با نمونه های برداشت شده از رسوبات ژرفای 25 سانتیمتری همان حوضه نشان دهنده تمرکز پایین فلزات سنگین در رسوبات خلیج گرگان و غیرآلوده بودن این رسوبات است. مقایسه رسوبات خلیج گرگان با بخشهای دیگر ساحل ایران در خزر که تخریبی، و سواحل ترکمنستان که کربناته است، بیانگر ویژگی های رسوبی حد وسط (حدود 50 تا 60 درصد مواد کربناته و آلی و بقیه مواد تخریبی) این منطقه است.