بررسی تغییرات شیمیایی و ساختاری و تعیین حرارت در یک دگرشکلی پیش رونده: شواهدی از پهنه برشی زرین، اردکان

منطقه زرین در شمال اردکان واقع و بخشی از پهنه ایران مرکزی است. بخش های همگن و یکنواختی از توده گرانیتی زرین در پهنه برشی قرار گرفته و میلونیت ها و اولترامیلونیت ها تشکیل شده اند. شواهد ریزساختاری و بررسی دگرشکلی نشان می دهد که تغییرات شیمیایی و ساختاری به موازات پیشرفت دگرشکلی در میلونیت ها ایجاد شده است. بیشترین تغییرات شیمیایی متعلق به کاهش قابل توجه مقادیر Fe، Mg، Ti و P از میلونیت ها به اولترامیلونیت ها است. سیلیس همزمان با افزایش کوارتز مدال، یک افزایش کند در پهنه میلونیتی نشان می دهد؛ ولی میزان Al2O3 در طول میلونیتی شدن، کم و بیش ثابت است. مقدار K2O در میلونیت ها نسبت به پروتومیلونیت ها به علت کاهش پورفیروکلاست های فلدسپار و فلدسپار قلیایی زمینه کاهش می یابد. اما با افزایش نسبی پلاژیوکلاز، فلدسپار قلیایی و اپیدوت در زمینه، مقادیرNa، Ca و K در اولترامیلونیت ها افزایش می یابد. در اثر تغییرات ساختاری، دانه های کوارتز در دگرشکلی ضعیف در پروتولیت و پروتومیلونیت ها تبلور مجدد و Sub grain و با پیشرفت دگرشکلی در میلونیت ها و اولترامیلونیت ها پدیده مهاجرت مرز دانه ای در تبلور مجدد را نشان می دهند. در طی دگرشکلی پیشرونده، در فلدسپارهای قلیایی شکستگی و پرتیتی شدن ظاهر می شود و ماکل های پلاژیوکلاز خمش نشان می دهند. با پیشرفت دگرشکلی پدیده تبلور مجدد در مرز دانه های فلدسپار قلیایی و دوقلویی در دانه های پلاژیوکلاز شکل می گیرند. با توجه به شواهد ساختاری، حرارت دگرشکلی در منطقه زرین به طور پیوسته از حدود oC 400 در پروتولیت گرانیت و پروتومیلونیت ها تا oC 500 یا بیشتر در میلونیت ها و اولترامیلونیت ها در شرایط مشابه رخساره شیست سبز افزایش می یابد.