تعیین سازگاری و پایداری لاین های جدید گلرنگ بهاره از نظر عملکرد دانه و روغن در شرائط محیطی مختلف

به منظور تعیین سازگاری و واکنش لاین های گلرنگ بهاره به شرائط مختلف محیطی، تعداد هفت لاین امیدبخش در چهار منطقه کرج، اصفهان، اسلام آباد غرب و زرقان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت دو سال زراعی (83-1381) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در اکثر مناطق و سال های مورد بررسی تفاوت معنی داری بین لاین ها وجود دارد. با توجه به معنی دار نبودن آزمون یکنواختی واریانس خطاهای آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب برای سال ها و مناطق مورد بررسی انجام شد که اثر متقابل سال× مکان، رقم × سال و همچنین سال × مکان× رقم در سطح احتمال 1% معنی دار بودند. برای تعیین پایداری عملکرد دانه و روغن لاین ها بر اساس روش ابرهارت و راسل، فرانسیس و کاننبرگ و روش رتبه بندی اقدام شد. نتایج تجزیه رگرسیونی بر عملکرد دانه و روغن نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ× محیط (خطی) معنی دار و برازش مدل رگرسیونی مناسب است بنابراین لاین های مورد بررسی بر اساس شیب رگرسیونی و میانگین عملکرد دانه و روغن و همچنین انحراف از خط رگرسیون گروه بندی شدند. با توجه به نتایج فوق و نتایج مربوط به ضریب تغییرات محیطی (CV%) لاین های جدید I.L.111 و اصفهان14 به ترتیب با عملکردهای 1660 و1611 کیلوگرم در هکتار با سازگاری عمومی خیلی خوب در تمام محیط ها به عنوان ژنوتیپ های مطلوب شناسائی شدند.