نقش عوامل فیزیوگرافیک روی مشخصات کمی تیپ های جنگلی (جنگل تحقیقاتی واز)

در شکل گیری، توسعه و پایداری جوامع گیاهی، عوامل اکولوژیکی مختلفی نقش دارند که مهم ترین آنها فاکتورهای فیزیوگرافیک می باشند. هدف این پژوهش شناسایی تیپ های جنگلی و تاثیر عوامل فیزیوگرافیک رویشگاه شامل ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهات دامنه بر روی برخی از مشخصات کمی تیپ ها می باشد. این پژوهش در سری 2 جنگل تحقیقاتی واز به مساحت 5/847 هکتار در شهرستان چمستان استان مازندران انجام شد. در این بررسی تعداد 265 قطعه نمونه برداشت و شبکه آماربرداری به صورت تصادفی سیستماتیک با ابعاد 150×200 متر طراحی و قطعات نمونه دایره ای شکل 10 آری پیاده گردید. در هر قطعه نمونه تعدادی از فاکتورهای کمی درختان شامل قطر برابر سینه و ارتفاع درختان شاهد ثبت شد. به منظور تشخیص و تفکیک تیپ ها از میانگین مجموع سطح مقطع برابر سینه درختان در قطعه نمونه و روش آنالیز دوطرفه گونه های شاخص استفاده و توده های جنگلی در 7 تیپ گروه بندی شد. به منظور مقایسه تیپ ها و نقش عوامل فیزیوگرافیک بر روی مشخصات کمی آنها، از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون دانکن و برای بررسی همبستگی عوامل فیزیوگرافیک رویشگاه با تیپ های جنگلی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان داد که تیپ های جنگلی علاوه بر اختلاف از نظر خصوصیات فلوریستیکی از نظر عوامل فیزیوگرافیک رویشگاه نیز از یکدیگر متمایز هستند. مقایسه تیپ ها از نظر برخی از مشخصات کمی با یکدیگر نشان می دهد که تیپ 6 دارای کمترین مقدار میانگین سطح مقطع برابر سینه، حجم در هکتار و ارتفاع درختان شاهد می باشد. بررسی عوامل فیزیوگرافیک بر روی مشخصات کمی تیپ ها نشان می دهد که میانگین سطح مقطع برابر سینه و میانگین حجم در هکتار، میانگین تعداد زادآوری و میانگین درصد پوشش علفی و میانگین ارتفاع درختان شاهد، به ترتیب با جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب دامنه و ارتفاع از سطح دریا اختلاف آماری معنی داری را نشان می دهند. قابل ذکر است که محدوده ارتفاع 1200 تا 1600 متر از سطح دریا شرایط ایده الی برای استقرار راشستان تشخیص داده شد.