بررسی تناسب حوزه نشر کتب دینی با انتظارات افراد در سطح شهر قم

هدف از این پژوهش، بررسی تناسب حوزه نشر کتب دینی با انتظارات افراد در سطح جامعه است.
روش مورد استفاده در این پژوهش، پیمایشی است. جهت گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه، دیدگاه های 807 نفر از مراجعان به کتابخانه ها و کتابفروشی ها جمع آوری شده است.
یافته ها: یافته ها نشان داد که اولویت اول انتخاب 5/55 درصد از پاسخگویان، کتاب هایی با موضوع عقیدتی و دینی بوده است. 7/48 درصد از جامعه پژوهش بیش از نصف مطالعات خود را در حوزه کتاب های دینی و عقیدتی ابراز کردند. بیشترین مکان های دسترسی افراد به کتب دینی کتابفروشی با 4/50 درصد و کتابخانه با 1/32 درصد بود. میزان استفاده از اینترنت در تمامی سطوح تحصیلات پایین، و میزان استفاده از کتابفروشی ها در تمامی سطوح تحصیلات بالا بود. اکثریت پاسخ دهندگان با 6/87 درصد تاکید کردندکه مهمترین مشخصه ظاهری کتاب، عنوان کتاب است. 8/90 درصد از جامعه آماری نام نویسنده و مترجم را مهمترین عامل نشر کتاب های دینی دانستند. همچنین کتاب های استاد مرتضی مطهری، شخصیت های مذهبی، ائمه، مسائل اعتقادی، حدیثی و ادعیه جزء اثرگذارترین موضوعات معرفی شدند. از نظر مخاطبان تکراری بودن، مستند نبودن، واژه های ثقیل عربی و متناسب نبودن با نیاز کاربر مهمترین دلایل ضعف کتاب های دینی است. از دیدگاه پاسخگویان مهمترین راهکارهای تبلیغ کتب دینی، تبلیغ از طریق رسانه، کاهش قیمت، متناسب سازی با نیاز روز و افزایش کتابخانه های عمومی و رایگان می باشد. مهمترین انتظارات پاسخگویان از کتاب های دینی آشنایی با سرگذشت بزرگان دین، آشنایی با مهمترین موضوعات دین اسلام، مفاهیم ارزشمند نهج البلاغه و نهضت کربلا بود. مهمترین انتظارات پاسخگویان از کتب دینی پاسخگویی به سؤالات مخاطب، آشنایی با مسائل ظریف دینی، بر شمردن شرایط انسان کامل در جهان امروز، توانایی زدودن ابهامات دینی برای نوجوانان و جوانان اظهار شد.
اصالت/ارزش: با توجه به اینکه کتاب های دینی و عقیدتی جزو بیشترین انتشارات در سطح کشور هستند، لازم است با شناخت کافی برنامه ریزی دقیق نسبت به مخاطب کتاب های دینی و نیازهای آن ها داشته باشیم. پژوهش حاضر با بررسی نظرات پاسخ گویان، می تواند به دست اندرکاران نشر کتب مذهبی در برنامه ریزی بهتر مولفه های نشر کمک کند.