اثر سیستم های خاک ورزی و کود آلی بر آب شویی برومید تحت کشت ذرت

مدیریت خاک ورزی و مواد آلی بر خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک تاثیر داشته و بنابراین روی حرکت آب و املاح در خاک مؤثرند. این پژوهش در دو سال متوالی انجام گردید. تیمارهای خاک ورزی شامل شخم با دیسک سطحی به علاوه دو دیسک سطحی به عنوان کم خاک ورزی (عمق شخم 15 سانتی متر) و شخم با گاوآهن برگردان دار به علاوه دو دیسک سطحی به عنوان خاک ورزی مرسوم (عمق شخم 30 سانتی متر) می باشند. هم چنین، تیمارهای کود دامی در سه سطح صفر، 30 و 60 تن در هکتار اعمال گردیدند. تیمارهای بالا در قالب طرح بلوک های خرد شده با 3 تکرار و تحت کشت ذرت به مدت 2 سال انجام شدند. برای بررسی حرکت املاح، برومید پتاسیم با غلظت 67/16 گرم بر لیتر به خاک اضافه شد. نمونه برداری از کف جوی، به ترتیب پس از آبیاری به مقدار 126، 315 و 630 میلی متر آب صورت گرفت. عمق نمونه برداری شامل صفر تا 15، 15 تا 30، 30 تا 60، 60 تا 90 و 90 تا 120 سانتی متر بود. نتایج نشان داد که در تمام مقادیر آب آبیاری، آب شویی و انتقال برومید در تیمار دیسک سطحی (کم خاک ورزی) در مقایسه با گاوآهن برگردان دار (خاک ورزی مرسوم) به طور معنی داری کمتر بود. علت این امر تاثیر بیشتر گاوآهن برگردان دار در سست کردن خاک تا عمق پایین تر، نسبت به دیسک سطحی است. در این پژوهش افزودن کود دامی به خاک تاثیر معنی داری بر حرکت برومید در خاک نداشت. هم چنین با افزایش عمق آب آبیاری، حرکت برمید به عمق های پایین تر، بیشتر بود که این اثر (حرکت رو به پایین برمید) در تیمار خاک ورزی مرسوم با شدت زیادتری مشاهده شد. اگر چه آب شویی برومید در سیستم گاوآهن برگردان دار بیشتر از دیسک سطحی بود، ولی با توجه به نفوذ پذیری خیلی کم لایه های زیرین (پایین تر از عمق شخم) حتی پس از آبیاری با 315 میلی متر آب، مقدار غلظت ردیاب در لایه های سطحی خاک در تیمار خاک ورزی مرسوم، قابل توجه بود. ولی پس از آبیاری با 630 میلی متر آب در آخرین مرحله نمونه برداری، غلظت باقی مانده برومید در لایه سطحی 15-0 سانتی متر کم بوده و بنابراین بخش زیادی از عنصر ردیاب از این لایه خارج شده است.