پترولوژی سنگ های آتشفشانی ائوسن خاور سنندج

سنگ های آتشفشانی با ترکیب عمدتا آندزیتی در خاور سنندج به صورت عدسی های پراکنده در داخل رسوباتی که آنها را به ائوسن نسبت داده اند رخنمون دارند. مشاهدات صحرایی در بسیاری از بخش ها، وضعیت بین چینه ای آنها را تایید می کند. بررسی مقاطع نازک این سنگ ها نشان می دهد که بافت آنها پورفیری، گلومروپورفیری، میکرولیتی و میکرولیتی پورفیری است. شواهد بافتی مانند حضور ادخال های شیشه در حاشیه و در داخل بسیاری از درشت بلور های فلدسپار، تجزیه فلدسپارها و کانی های مافیک به کانی های آبدار، آمیخته شدن گدازه ها با رسوبات آهکی نرم کف دریا و نیز خرد شدن بسیاری از درشت بلور ها بر فعالیت آتشفشانی زیر دریایی و سرد شدن سریع این سنگ ها بر اثر برخورد با آب دریا دلالت دارد. مطالعات ژئوشیمی نشان می دهد که این سنگ ها در مقایسه با کندریت ها، گوشته اولیه و بازالت های کف اقیانوسی از عناصری مانندU، Pb، Th غنی شدگی و از TiوNb تهی شدگی نشان می دهند. گرچه عواملی مانند هضم سنگ های پوسته ای، می توانند در این تغییرات دخالت داشته باشند، اما به طور معمول چنین تغییراتی را متاثر از ماگماهای منشا گرفته در بالای زون فرورانش می دانند. بنابر این، آتشفشان هایی که در این بخش از ایران، آنها را به ائوسن نسبت داده اند، می تواند سرنوشتی همانند سنگ های آتشفشانی ائوسن در زون ارومیه - دختر داشته باشد.