رساله میرزا ابوتراب نطنزی در تثلیث زاویه

تثلیث زاویه به همراه تربیع دایره و تضعیف مکعب از مسائل کهن ریاضی است که ریاضی دانان بسیاری درباره آنها اظهارنظر کرده اند. محاسبه وتر ثلث یک زاویه با استفاده از یک معادله جبری از جمله روش هایی است که برای حل مساله تثلیث زاویه عرضه شده است. غیاث الدین جمشید کاشانی (د. 832ق) در رساله الوتر و الجیب خود با به کارگیری این روش جیب زاویه یک درجه را با داشتن جیب زاویه سه درجه محاسبه کرد. پس از او دیگر ریاضی دانان مانند قاضی زاده رومی (د. حدود 840ق) رساله هایی بر مبنای این رساله کاشانی تالیف کردند. میرزا ابوتراب نطنزی (د. 1262ق) ریاضی دان عصر قاجار نیز، در اثرش به نام رساله در معرفت وتر ثلث قوس معلومه الوتر به این مساله پرداخته است. روش او اساسا هندسی است و از لحاظ ریاضی با روش جبری جمشید کاشانی هم ارز است. در این مقاله با ذکر پیشینه ای از مساله تثلیث، این رساله بررسی خواهد شد.