مقایسه ترکیب های تشکیل دهنده اسانس اندامهای هوایی گیاه Artemisia turcomanica Gand در ساعت های مختلف تقطیر

جنس Artemisia (درمنه) متعلق به خانواده Asteraceae می باشد و در ایران 34 گونه دارد که دو نوع آنها به نامهای A. melanolepis Boiss. و A. kermanensis Podl. بومی ایران هستند. این گیاه در طب سنتی ایران و چین مورد توجه فراوانی است. هدف این تحقیق تعیین ترکیب های شیمیایی موجود در اسانس برگ در ساعت های مختلف تقطیر و بررسی اسانس ساقه پس از چهار ساعت تقطیر می باشد. بنابراین تاثیر زمانهای مختلف جمع آوری بر ترکیب های شیمیایی اسانس برگ نیز مورد بررسی قرار گرفته است. ترکیب های شیمیایی تشکیل دهنده اسانس برگهای گیاه Artemisia turcomanica Gand. پس از یک، دو و سه ساعت تقطیر توسط دستگاه کلونجر استخراج و به طور جداگانه نگهداری شده و توسط کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی 39 ترکیب براساس ویژگی های طیف جرمی، ضریب بازداری و طیف NMR شناسایی گردید. در اسانس جمع آوری شده پس از یک ساعت تقطیر ترکیب های لینالول (21%)، 8،1-سینئول (19%)، کامفور (17%) و سیس- کریزانتنیل استات (16%) بالاترین درصدها را دارا بودند و به طور کلی 30 ترکیب شناسایی شد. نتایج آنالیز GC/MS اسانس جمع آوری شده در ساعت دوم تقطیر وجود 25 ترکیب را نشان داد که در میان آنها اجزای عمده سیس- کریزانتیل استات (24%)، بورنیل استات (15%)، لینالول (13%) و کامفور (3/9%) بودند. در اسانس حاصل در ساعت سوم تقطیر 30 ترکیب شناسایی گردید که در میان آنها ترکیب های عمده سیس- کریزانتیل استات (12%)، سلین- 11 ان- 4- آلفا- ال (7/8%)، بورنیل استات (8%)، سیس- جاسمون (4%) و کامفور (6/3%) بودند. در اسانس ساقه گیاه 18 ترکیب شناسایی شدند که در میان آنها سیس- کریزانتیل استات (29%)، بورنیل استات (19%)، کامفور (9%) و 8،1-سینئول (9/6%) ترکیب های عمده بودند. در مقایسه میان ترکیب درصد اجزاء تشکیل دهنده اسانس برگ دیده شد که در ساعت اول تقطیر، مونوترپن ها بالاترین درصدها را دارا هستند (7/86%)، در صورتی که در ساعت های دوم و سوم این میزان به ترتیب به 7/72% و 2/38% کاهش می یابد. در مقابل، میزان سزکویی ترپن های اکسیژن دار در ساعت سوم به بیشترین مقدار خود می رسد.