ساخت و اعتباریابی آزمون مهارتهای زندگی در افراد وابسته به مواد

طرح مسئله: با توجه به اهمیت مهارت های زندگی در حل مسائل بین فردی افراد سوءمصرف کننده مواد و ارتقاء سازگاری اجتماعی و بهبود سلامت روان آن ها، هدف پژوهش ساخت ابزاری دقیق و مناسب جهت سنجش مهارت های زندگی افراد وابسته به مواد بود.
روش این پژوهش با توجه به اهداف آن توصیفی می باشد، جامعه آماری کلیه افراد وابسته به مواد کشور است. نمونه پژوهش تعداد 350 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ایتصادفی از شهرهای تهران، همدان، قم، مشهد، بروجرد، خمین، اصفهان، یزد، کرمان، شیراز، اهواز، آبادان و هرمزگان انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه مهارتهای زندگی با توجه به تعاریف این سازه، فهرستها، طبقه بندی ها، پرسشنامه های موجود و پژوهشهای پیشین طراحی شد.
برای تحلیل داده های پژوهش از نمودار اسکری، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون های کرویت بارتلت، کفایت نمونه برداری(KMO)، تحلیل عاملی با چرخش واریماکس، آلفای کرونباخ استفاده شد. نتیجه تحلیل عاملی با استفاده از روش واریماکس و بر اساس آزمون اسکری بیان گر وجود شش عامل(مهارت حل مسئله، مدیریت احساسات و هیجانات، مهارت ارتباطی، خود مراقبتی، مهارت ابراز وجود و خودآگاهی) درآزمون مهارت های زندگی بود، که در مجموع بیش از 67/48 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای کل آزمون(92/0) و خرده مقیاس های؛ مهارت حل مسئله(93/0) مدیریت احساسات و هیجانات (90/0) مهارت ارتباطی(89/0) خود مراقبتی (91/0) مهارت ابراز وجود(87/0) خود آگاهی(90/0) به دست آمد.
بنابراین می توان گفت پرسش نامه سنجش مهارت های زندگی ابزاری معتبر، با روایی بالا برای کاربرد در پژوهش های آموزشی، روان شناختی و فعالیت های بالینی است.