دوره بیکاری و عوامل موثر بر آن شواهدی از بیکاران جویای کار استان یزد طی برنامه سوم توسعه

طرح مسئله: بیکاری، اگرچه موضوعی است که همواره از آن به عنوان معضلی اقتصادی اجتماعی یاد گردیده و سعی می شود تا دلایل بروز آن با استفاده از تئوری های متفاوتی تبیین گردد اما، آن چه بیش از این موضوع اهمیت دارد طول دوره ای است که طی آن فرد بیکار به دنبال شغل است. بر این اساس، می توان حتی شرایطی که در آن نرخ بیکاری بالا با دوره های بیکاری کوتاه مدت اتفاق می افتد را تصور نمود و ازاین رو، شناسایی عوامل موثر بر طول دوره بیکاری و در نتیجه تئوری هایی که بتواند تبیین کننده چنین موضوعی باشد از اهمیت به سزایی برخودار است. مسئله ای که دست یابی به پاسخ آن، هدف اصلی این مقاله را تشکیل می دهد.
داده های این پژوهش از طریق مطالعه ای میدانی و با استفاده از تکنیک پرسش نامه از نمونه ای با حجم 426 از جامعه 68096 نفری که به عنوان افراد بیکار جویای کار در یکی از ادارات کار و امور اجتماعی استان یزد طی دوره زمانی سال های برنامه سوم توسعه (83-1379) ثبت نام نموده اند، جمع آوری گردیده و با استفاده از مدل های وایبل، نمایی، لگ نرمال و لگ لجستیک تحلیل گردیده است.
بر اساس یافته های این پژوهش، در میان مدل های وایبل، نمایی، لگ نرمال و لگ لجستیک، مدل لگ لجستیک مدل مناسب تری جهت تحلیل دوره بیکاری محسوب گردیده و بر این اساس، متغیرهای سن (با تاثیر مثبت)، تعداد افراد تحت تکفل، تجارب شغلی و سطح تحصیلات (با تاثیر منفی)، دارای تاثیری معنی دار بر دوره بیکاری است. این بدان معنی است که متوسط دوره بیکاری با سطح تحصیلات رابطه ای معکوس داشته و تجارب شغلی افراد جویای کار، این متوسط را کاهش می دهد. بر خلاف تصور، نتایج این پژوهش مبین آن است که وضعیت تاهل و جنسیت افراد جویای کار، متوسط زمان بیکاری را تحت تاثیر قرار نداده و بر این اساس، نمی توان تمایز معنی داری را بین متوسط دوره بیکاری زنان و مردان مشاهده نمود.
لازمه موفقیت سیاست هایی که در راستای کاهش دوره بیکاری در کشور به کار گرفته می شود توجه اساسی به ویژگی های سنی، آموزشی، مهارتی و جمعیتی جامعه هدف است.