تغییر ارزشهای جوانان و عوامل مرتبط بر آن

طرح مسئله: تقابل ارزش های فرهنگی غرب با ارزش های اسلامی یا به عبارت دیگر تضاد سنت و مدرنیته سر فصل بحران هویت و تغییر ارزش ها در جامعه ایران است. با اقدامات رضا شاه، سنت و مدرنیته، ارزش های اسلامی ایرانیان رویاروی یکدیگر قرار گرفت و این چالش و جدال نظام، فرهنگ جامعه را دچار تغییر و بحران کرد که تاکنون نیز ادامه دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییر ارزش های جوانان (مطالعه موردی جوانان استان همدان) و عوامل موثر برآن انجام گرفته است.
این تحقیق با روش توصیفی، از نوع پانل گذشته نگر و با استفاده از ابزار پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را جوانان استان همدان در سال 1385تشکیل می دادند، که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایتعداد380 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای محاسبه میزان قابلیت اعتماد سئوالات از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار 87/0 به دست آمد.
به طورکلی در مورد تغییر ارزش ها باید گفت که، 32/21 درصد پاسخ گویان تا حدودی ارزش هایشان تغییر کرده است. این در حالی است که21/29 درصد پاسخ گویان ارزش هایشان خیلی کم، 37/32 درصد کم و 89/7 درصد زیاد تغییر کرده است. همچنین21/9 درصد پاسخ گویان هیچ گونه تغییری در ارزش هایشان به وجود نیامده است. در ضمن نتایج نشان می دهند که، 32/76درصد پاسخ گویان در زمان گذشته التقاطی، 11/7 درصد فرامادی و 58/16 درصد مادی بوده اند. این در حالی است که در زمان حال 79/55 درصد التقاطی، 68/3 درصد فرامادی و53/40 درصد مادی هستند. بنابراین می توان گفت که سنخ ارزشی پاسخگویان از فرامادی به مادی تغییرکرده است.
نتایج تحقیق نشان می دهد تغییر ارزش ها با متغیرهای تحصیلات، جنسیت، وضعیت تاهل، طبقه اجتماعی، تعداد اعضای خانواده، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، میزان تقدیرگرایی، میزان فرد گرایی، میزان تضاد خانوادگی، میزان تشتت ارزشی در جامعه از دید پاسخ گویان و عمل کرد مسئولین از دید پاسخ گویان رابطه معنادار دارد. نتایج حاصل از تحلیل چند متغیری نیز بیان گر این است که 47/0 واریانس متغیر تغییر ارزش ها به وسیله متغیرهای مستقل این تحقیق تبیین می شوند.
تغییر ارزش های جوانان، معلول شبکه پیچیده ای از عوامل روانی اجتماعی است که نیازمند مطالعات تحلیلی بیش تر و تقویت نهادهای حمایتی و ارتقای آگاهی جوانان درباره ارزش های سنتی ایرانی و اسلامی است.