بررسی مشکلات بهداشتی مرتبط با نوبتکاری در کارگران غیر اقماری صنایع پتروشیمی

نوبتکاری پدیده ای اجتماعی است که اثرات نامطلوبی بر زندگی انسان بجا می گذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع مشکلات بهداشتی و همچنین فاکتورهای خطر ایجاد کننده اختلالات یاد شده در کارگران شاغل در نظام غیراقماری انجام شده است.
این مطالعه مقطعی در سال 88 در 14 شرکت پتروشیمی وابسته به شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام گرفت. در این مطالعه 2357 کارگر (3/56 درصد روزکار و 7/43 درصد نوبتکار) شرکت نمودند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه بوده که سئوالاتی در زمینه ویژگی های دموگرافیک، نظام نوبتکاری و مشکلات بهداشتی در آن گنجانده شده بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 5/11) انجام گرفته و مقدار آلفای کمتر از 05/0 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
میانگین سن گروه روزکار و نوبتکار به ترتیب 20/8±26/36 و 8/8±96/34 سال و میانگین سابقه شغلی آنان به ترتیب50/7±83/10 و 55/7±15/10 سال برآورد گردید. شیوع مشکلات بهداشتی در بین نوبتکاران بیش از روزکاران بود. آنالیزهای چند متغیره رگرسیون نشان داد که علاوه بر کار در نظام نوبتکاری، متغیرهای دیگری مانند طولانی بودن ساعات کار، وضعیت استخدام، شغل دوم، سن و تحصیلات نیز در ایجاد اختلالات بهداشتی نقش دارند.
شیوع اختلالات گوارشی و روحی- روانی در نوبتکاران به طور معنی داری بیش از روزکاران بود. اگر چه کار در نظام نوبتی عامل اصلی مرتبط با مشکلات گزارش شده می باشد، اما وقوع این مشکلات تنها ناشی از نوبتکاری نبوده، بلکه متغیرهای دموگرافیک و شغلی نیز در این امر دخیل هستند.