بررسی اثرات هیستوپاتولوژیک و پاتومورفولوژیک کلرید جیوه بر آبشش بچه تاسماهی ایرانی Acipenser persicus

اثرات هیستوپاتولوژیک و پاتومورفولوژیک کلرید جیوه (ppb 15) بر آبشش بچه تاسماهی ایرانی با مشاهدات میکروسکوپ نوری و الکترونی انجام شد. ماهیانی که به مدت 48 ساعت در مواجهه با کلرید جیوه قرار داشتند در اپی تلیوم تیغه های آبششی برخی از سلول ها دچار هایپرتروفی شده بودند. اپیتلیوم هم چنین حالتی شبیه به چروکیدگی از خود نشان داد. اتصال تیغه های آبششی، هایپرپلازی سلول های اپی تلیومی و تخریب موضعی بافت که در مواردی منجر به پاره شدن کامل اپی تلیوم و خروج خون از رگ ها شده بود؛ از دیگر عوارض هیستوپاتولوژیک مشاهده شده در این تیمار بود. مشاهدات میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان داد در اپی تلیوم رشته های آبششی در ناحیه بین تیغه های آبششی تخریب اپیتلیوم ایجاد شده است هم چنین در اپی تلیوم لاملاها، چروکیدگی نیز دیده شد. علاوه بر این، افزایش تعداد وزیکول ها در بخش راسی سلول های کلراید، تخریب بخش راسی برخی از سلول های کلراید و هایپرتروفی و تخریب میتوکندری ها و شبکه آندوپلاسمی سلول های کلراید در مشاهدات میکروسکوپ الکترونی گذاره دیده شدند. بررسی نتایج نشان می دهد که بافت آبشش بچه تاسماهی ایرانی نسبت به مقادیر بسیار کم جیوه غیرآلی (ppb 15) حساسیت بالایی را از خود نشان می دهد و آلودگی به فلزات سنگین می تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت بچه تاسماهیان ایرانی به عنوان یکی از گونه های اقتصادی مهم و در معرض خطر دریای خزر داشته باشد.