ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه شغلی با عوامل زیان آور شیمیایی: مطالعه موردی در یک صنعت پتروشیمی

در بیشتر واحدهای فرایندی صنایع شیمیایی کارکنان با مواد شیمیایی مختلفی در تماس هستند که عدم رعایت اصول ایمنی و بهداشت شغلی در هنگام کار با آنها عوارض سوء متنوعی را برای آنها در پی خواهد داشت. برای تصمیم گیری در مورد اقدامات کنترلی و کاهش سطح ریسک به سطح قابل قبول لازم است ریسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شیمیایی در این فرایندها به طور اختصاصی نسبت به دیگر مخاطرات شغلی مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی ریسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شیمیایی در یکی از صنایع پتروشیمی کشور می باشد.

جهت ارزیابی ریسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شیمیایی از یک روش ساده و کاربردی استفاده گردید. برای این کار، ابتدا وظایف شغلی و فرایندهای کاری کارکنان تعیین و سپس نسبت به شناسایی دقیق عوامل شیمیایی در هر یک از وظایف شغلی اقدام و درجه خطر (HR) و درجه مواجهه کارکنان با مواد شیمیایی(ER) محاسبه شده و در نهایت سطح ریسک بهداشتی مواجهه با مواد شیمیایی در هر یک از وظایف شغلی تعیین گردید.

نتایج این مطالعه نشان داد کارکنان واحد مورد بررسی در طول فعالیت کاری خود با 10 ماده شیمیایی متیل اتیل کتون، اپی کلروهیدرین، فنل، اسید سولفوریک، کلروبنزن، تولوئن، ایزوپروپانول، متیلن کلراید، اسید کلریدریک و استن مواجهه دارند. از بین مواد فوق رتبه ریسک مواجهه با ماده اپی کلرو هیدرین در دو شغل بهره بردار مخازن و یوتیلیتی و تعمیرات بیشترین مقدار و در مرحله بعد مواجهه با اپی کلرو هیدرین در شغل بازرسی فنی و مواجهه با متیل اتیل کتون در شغل بهره بردار مخازن و یوتیلیتی بالاترین رتبه ریسک مواجهه را به خود اختصاص می دهند.

با به کارگیری اطلاعات مربوط به خطرات و نتایج اندازه گیری ها و ارزیابی های عوامل شیمیایی در قالب روش ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه با آلاینده های شیمیایی، می توان مشاغل مختلف را از نظر مواجهه با عوامل زیان آور شیمیایی رتبه بندی نمود که نتایج آن می تواند در اولویت بندی تخصیص منابع برای انجام اقدامات کنترلی و کاهش سطح ریسک مواجهه به سطح قابل قبول مورد استفاده قرار گیرد.