بررسی و مقایسه تجمع فلزات سنگین در آب و خاک و گیاه تالاب بین المللی گاوخونی در سال های 85-1381

تالاب گاوخونی یکی از مهم ترین تالاب های ایران است. در سال های اخیر به دلیل انجام فعالیت های صنعتی و کشاورزی در حوزه ی آبخیز تالاب، کیفیت محیط زیست آن تحت تاثیر قرار گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی تعدادی از پارامترهای شیمیایی و غلظت فلزات سنگین در آب و خاک و گیاه تالاب گاوخونی و مقایسه نتایج با استانداردها و همچنین نتایج حاصل از بررسی های انجام شده در سال های گذشته، از طریق آنالیز نمونه های برداشت شده از محیط تالاب در اردیبهشت سال 1385 انجام گرفت.
نمونه های آب پس از انتقال به آزمایشگاه جهت تعیین فلزات سنگین، pH، هدایت الکتریکی و کلراید مورد آنالیز قرار گرفت. نمونه های خاک برداشت شده از سطح و عمق 10 سانتی متری به همراه نمونه های گیاهی بعد از خشک شدن در حرارت 103 تا 105 درجه سانتی گراد در مجاورت اسید سولفوریک و هیدروژن پراکسید هضم شدند (9). این نمونه ها پس از هضم و عبور از فیلتر تا حجم معینی رقیق شدند و سپس جهت تعیین فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی بر اساس روش A 303 استاندارد متد (7) مورد آنالیز قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات Cd، Cr، Cu، Mn، Ni، Pb و Zn در آب نقاط تعیین شده از پل ورزنه تا کوه سیاه تالاب به ترتیب برابر 73/0، 054/0، 76/0، 058/0، 48/0، 14/1 و 075/0 میلی گرم بر لیتر می باشد که این مقادیر از استانداردهای مربوط به آب آشامیدنی و آب مناسب برای کشاورزی نیز بیشتر است. همچنین غلظت های به دست آمده برای فلزات مذکور در خاک و گیاه از حدود استاندارد مربوط بیشتر می باشد. مقادیر مربوط به هدایت الکتریکی و کلراید آب تالاب نیز بیانگر آلودگی شدید آن می باشند که در صورت تداوم فعالیت های پیش گفته و تجمع آلاینده ها، موجودیت تالاب تحت تاثیر و تخریب قرار خواهد گرفت.
مقایسه نتایج حاصل از بررسی های انجام شده در سال های1381 و 1383، بیانگر روند افزایشی غلظت آلاینده های مذکور در آب و خاک تالاب می باشد، در حالی که مقایسه نتایج حاصل از این تحقیق و بررسی های فوق بیانگر وجود تغییراتی مبنی بر کاهش بعضی از پارامترها در آب و خاک تالاب نسبت به سال های گذشته است. دلیل این امر بارش مناسب و پر آب شدن تالاب در سال 1385 می باشد.