مهدویت در میان سربداران

حکومت سربداران اولین قیام مردمی بود که در مقابل مغول قیام کرد و آنان را از سریر قدرت در خراسان بزرگ به زیر کشید. این حکومت علاوه بر ظلم ستیزی دو راه کار جدید نیز ارائه نمود: اولین راه کار، تقریب بین تشیع و تصوف بود که برای اولین بار و قبل از سیدحیدر آملی توسط شیخ خلیفه آغاز و شاگردش شیخ حسن جوری بعد از وی آن را ترویج کرد و بعدها سرمشقی برای حکومت صفویه گشت.
دومین راه کار دولت سربداران، ترویج فرهنگ انتظار و تشویق مردم برای ظهور امام زمان بود که این اندیشه را نیز شیخ خلیفه و شاگردش شیخ حسن جوری ترویج می کردند، ولی درویش عزیز آن را به افراط کشاند که به ظهور دولت مهدوی در طوس به مدت شش ماه انجامید. در آن دولت، به نام «السلطان محمد المهدی» سکه زدند. خواجه علی مؤید این افراط را تصحیح نمود و آن گاه برگزاری مراسم و آیین انتظار که در حله و کاشان نیز رواج داشت، تنزل یافت و خواجه علی مؤید، ضمن ضرب نام امام مهدی بر روی سکه های سربداران، مردم را به انتظار ظهور آن حضرت تشویق نمود و از افتادن در افراطی که درویش عزیز دچار آن شده بود، بر حذر داشت.