بررسی تاثیر عناصر مس، روی و آلومینیوم بر شاخص های انعقاد و فیبرینولیز

سکته قلبی، یکی از عمده ترین علل مرگ و میر در جوامع مختلف، با تشکیل لخته در شریان های کرونر قلب ایجاد شده که اقدامات لازم برای لیز نمودن سریع لخته نقش مهمی در درمان بیماران دارد، برخی گزارشات حاکی از تداخل برخی عناصر در تشکیل و لیز لخته می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سه عنصر آلومینیوم، روی و مس بر فرآیند تشکیل و لیز شدن لخته در شرایط خارج بدن بوده است.

در این مطالعه کارآزمایی آزمایشگاهی پلاسمای سیتراته تازه از افراد سالم و ناشتا تهیه و مخلوط شد، سپس پلاسمای مخلوط به چهار گروه برای تاثیر روی، مس، آلومنیوم و گروه شاهد تقسیم گردید. برای القای انعقاد از کلرور کلسیم و برای لیز لخته از آنزیم استرپتوکیناز کمک گرفته شد و فرآیند انعقاد و لیز لخته به روش کدورت سنجی و با تعیین تغییرات جذب نوری پیگیری و با رسم منحنی کینتیکی کمیت های زمان تاخیر انعقاد، زمان انعقاد، زمان تاخیر در شروع لیز شدن و زمان لازم برای نیمه لیز شدن لخته محاسبه گردید. برای آنالیز داده ها از ویرایش 11 نرم افزارSPSS و تست t مستقل استفاده و ارزش آماری مساوی یا کمتر از 05/0 معنی دار تلقی شد.

در مقایسه با شاهد، افزودن روی زمان تاخیر انعقاد(4/4±8/216 در برابر 6/2±2/229 ثانیه، 001/0=P) و افزودن مس زمان انعقاد را کاهش دادند(7/3±4/194 در برابر 5/3±280 ثانیه، 001/0=P). افزودن آلومینیوم در مقایسه با شاهد، زمان تاخیر در شروع انعقاد(8/8±6/563 ثانیه، 001/0=P)، زمان تاخیر در شروع فیبرینولیز(6/3±194 ثانیه، 001/0=P)، زمان انعقاد(7±484 ثانیه، 001/0=P) و زمان لازم برای نیمه لیز شدن لخته(1/6±328 ثانیه، 001/0=P) را افزایش داد.

نتایج نشان می دهند که عناصر کمیاب ضروری نظیر روی و مس در غلظت های پایین تاثیر قابل توجهی بر سیستم انعقاد و فیبرینولیز ندارند، در حالی که آلومنیوم به عنوان یک عنصر سمی حتی در غلظت های بسیار پایین نیز در فرآیندهای فوق تداخل ایجاد نموده و آنها را به مقدار زیادی مهار می نماید.