شیوع گواتر و میزان ید ادرار دانش آموزان دبستانی استان قزوین در سال 1386؛ مقایسه ی نتایج 17ساله ی برنامه ی یددار نمودن نمک ها در کشور

مبارزه با اختلال های ناشی از کمبود ید در ایران از دو دهه ی قبل آغاز، و از اواخر دهه ی 80 به عنوان کشور عاری از کمبود ید در منطقه شناخته شده است. هدف این پژوهش ارزیابی پایایی کفایت یدرسانی، 17 سال پس از یددار نمودن نمکهای مصرفی خانوارهای کشور، در استان قزوین می باشد.
در پاییز سال 1386 در یک مطالعه ی مقطعی، 1200 دانش آموز دختر و پسر دبستانی 8 تا 10 ساله ی مدارس استان قزوین به صورت تصادفی و به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. داده های به دست آمده شامل میزان شیوع گواتر با روش معاینه ی بالینی، غلظت ید ادرار و ید موجود در نمک خانوارها با مطالعه ی سال 1375 و 1380 مورد مقایسه قرار گرفتند.
میزان کلی گواتر (3/1-3/0)8/0% بود. هیچ یک از دانش آموزان گواتر درجه ی دو نداشتند. میانه ی ید ادرار در 120 دانش آموز مورد پژوهش، 151 میکروگرم در لیتر بوده و (8-6/0) 4% ید ادرار کمتر از 50 میکروگرم در لیتر داشتند. تنها (80-62) 66% خانوارهای استان قزوین از نمک ید دار تصفیه شده استفاده می کردند و نحوه ی نگهداری نمک نیز در (71-60)65% از خانوارها مناسب بود. (50-10)30% نمک های مصرفی خانوارها نیز کمتر از 15 گاما ید داشتند.
17 سال پس از غنی سازی نمک های مصرفی کشور با ید، شیوع گواتر در استان قزوین کاهش قابل ملاحظه ای پیدا نموده و میانه ی ید ادرار نیز در حد مطلوب است که بیانگر موفقیت برنامه ی مبارزه با کمبود ید و پایش منظم آن در کشور می باشد.