بررسی تاثیر فعالیت های آبخیزداری در زمان تمرکز و شماره منحنی حوضه با بهره گیری از مدل HEC-HMS(بررسی موردی: حوزه آبخیز کن تهران)

ارزیابی پروژه های آبخیزداری امروزه از بنیادی ترین مسائلی است که در کشورها به منظور برنامه ریزی های آینده در زمینه طرح های اجرایی و مدیریت منابع طبیعی انجام می گیرد. با توجه به نبود تجهیزات لازم به منظور اندازه گیری و ثبت تغییرات ایجاد شده در وضعیت سیلاب، فرسایش و رسوب حوزه های آبخیز بهره گیری از مدل های توزیعی هیدرولوژیکی جهت همانند سازی رفتار حوزه در پیش و پس از فعالیت های آبخیزداری ابزاری کار آمد در دستیابی به این هدف ها می باشد. بر این پایه تحقیق با هدف ارزیابی تاثیر فعالیت های آبخیزداری اجرا شده بر روی زمان تمرکز و شماره منحنی حوزه در حوزه آبخیز کن در استان تهران با استفاده از مدل هیدرولوژیک HEC-HMSانجام است. به این منظور مدل HEC-HMS، با داده های مشاهده ای، واسنجی و اعتباریابی شد. سپس برای تعیین تاثیر سازه های اصلاحی، زمان تمرکز در شرایط پیش و پس از اجرای فعالیت ها محاسبه و نیز در بازدید های مکرر صحرایی میزان بهبود پوشش گیاهی و ارتقاء وضعیت هیدرولوژیک حوزه با بهره گیری از روش SCS محاسبه و با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی های مدل اقدام به همانند سازی رفتار سیلاب برای رخدادهای موجود شد. در ادامه برای تعیین پاسخ حوزه در برابر رگبارهای طرح با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی های مدل اقدام به همانند سازی رفتار سیلاب برای بارش های با دوره بازگشت های 2، 5، 10، 25، 50 و 100 ساله در پیش و پس از فعالیت های آبخیزداری شد. نتایج نشان داد که فعالیت های مکانیکی در افزایش زمان تمرکز حوزه نقش ناچیزی داشته و فعالیت های زیستی باعث کاهش شماره منحنی بطور میانگین به میزان 1/3 در حوزه شده است، بررسی های صورت گرفته نشان داد که این تاثیرات باعث کاهش دبی اوج و حجم سیلاب به ترتیب به میزان میانگین 21% و 11% در حوزه می شود.